Zwervers en muzikanten

Gepubliceerd op: 21-08-2001 | Gewijzigd op: 04-04-2012
De stad kent nauwelijks nog zwervers. Want de zwervers uit de voorgaande tijd ziet men nauwelijks nog in het straatbeeld al zijn er wel straatmuzikanten en bedelaars, maar die zijn veelal mee van Bulgaarse en Roemeense afkomst.


Tonny Wijngaarden	Martien van der Maath	Truus Poeleman-Luynen

Diverse berichten over zwervers:

Zwervers verdubbeld [..] bericht dd. 24 april 2006.**
Er komen in de stad steeds meer zwervers bij. Maar toch heeft Den Bosch geen aantrekkingskracht op zwervers. Om zich als zwerver in stand te kunnen houden valt niet mee, want het lukt al nauwelijks een uitkering te verkrijgen als je geen middelen van bestaan hebt en in de stad is er een tekort aan opvang. Een van de weinige adressen is het Inloopschip maar dat heeft maar een beperkt aantal plaatsen.
Vijf jaar geleden liepen er nog 250 zwervers door de stad en nu zouden dat er 500 zijn. Maar een zwever is bij de registratie door de gemeente ook een buitenlander die uitgeprocedeerd is of een psychiatrisch patiënt die aan het zwerven is gegaan omdat een eigen huishouden niet kon bolwerken.
Het begrip zwerver wordt kortom fout gehanteerd: asielzoekers en Oost-Europese gasten die verkopen soms/vaak de straatkrant en worden dan als zwerver opgevat.. Dat gaat dus mank. Het aantal van 500 is dus te hoog gegrepen.
In het jaarverslag van de gemeente staat het aantal zwervers geregistreerd.

**Noot auteursrechten: Dit artikel werd tot onze verbazing inmiddels [met enige aanpassing aan Paramaribo] overgenomen door http://dbsuriname.com/archief/redactioneel/2007/jan07/red170107.asp

John Martland overleden 11 februari 2006
Vrijdag 10 februari 2006 is in zijn slaap in de Dag-en nachtopvang aan de Oranje Nassaulaan John Martland overleden. John [* Preston [Engeland], 16 november 1966] was een niet echt opvallende verschijning in de stad, maar wel iemand die plots om een aalmoes kon vragen en onregelmatig de Straatk[r]ant verkocht.
'Zijn dood was een verrassing voor de mensen om hem heen,' zeggen zowel pastor Berken als zijn begeleiders.
Bijna twee jaar verbleef hij in een woonvorm voordat hij 3-4 maanden geleden zich weer aansloot bij de drugsopvang aan de Oranje Nassaulaan.

In die woonvorm was hij het beslist zat,' aldus pastor Peter Berkien. Berkien vond John een aardige vent. Dat zegt ook Wim K. van de nachtopvang aan de Oranje Nassaulaan. 'Iedereen heeft zo zijn eigenaardigheden. John kwam vaak op hetzelfde terug, maar met hem was goed te handelen. Intussen had ie hier weer zijn draai gevonden,' zegt Wim.
Van John, die 39 jaar werd, wordt woensdag 15 februari in het crematorium 'Uden en en omstreken' afscheid genomen door zijn moeder, zus en zwager, en de begeleiders en vrienden uit Den Bosch.

Het bleek, zoals een anonieme bron ons vertelt, dat John kort voor zijn dood nog contact gezocht heeft met zijn moeder. 'Dus dan moet er toch iets in hem zijn omgegaan. Hij wilde wel, maar kon niet anders..'.
de persoon John
Van de in 1966 geboren John Martland is niet erg veel bekend. De reden is waarschijnlijk dat deze - van origine Engelsman - niet van hier kwam. Het meest karakteristieke van John is dat hij jan en alleman aanspreekt om te vragen naar 'een gulden voor het Inloopschip' of een kop koffie. John Martland , * Preston [Engeland], 16 november 1966.
John was, zoals een anonieme bron vertelt, in zijn jeugd een hele lieve en gevoelige jongen.

John Martland [*1966] die van Engelse afkomst is, gekiekt kort na zijn dagelijkse shot. Hier slaapt hij zijn roes uit bij de friteskraam 'Tonnie's Smulhoek' van Van den Wildenberg naast de Wilhelminabrug
-foto © paul kriele, 14 april 1997.

hardleers
John raakte aan de drank en was ook aan drugs verslaafd. Op enig moment werd ik met hem geconfronteerd toen hij achter de friteskraam bij de Wilhelminabrug zijn roes uitsliep na een dosis heroïne.
De politie liet zich niet erg positief over hem uit. Ze vinden hem hardleers omdat hij tegen elk verbod in steeds weer terugviel in zijn gewoonte van schooien en openbaardrankgebruik. Bovendien was hij vanwege een onverzorgde levenshouding van dichtbij niet te genieten...Vaak heeft hij daarom in de cel vastgezeten, maar dat betekende gewoon een afwisseling in zijn eentonig bestaan.
John Martland die al enige tijd ziek aan de ziekte van Beuger lijdt, ligt in een tehuis in Rosmalen. Voorjaar 2003 is hij weer gezien in de binnenstad tussen Markt en station.
Johns vader John [*Liverpool, 24 oktober 1935] is begin augustus 2002 op 66-jarige leeftijd overleden.
Broer Theo overleed niet lang na de dood van zijn vader.

Verdachte moord Vughtse zwerver aangehouden bericht dd. 6 februari 2006.
De Bossche politie heeft dankzij een incident alsnog de verdachten kunnen inrekenen van de moord op de Vughtse zwerver Rien Coppens. Doordat de verdachte via een misdrijf in aanraking kwam met de politie van Geldermalsen, viel hij ook voor zijn misdrijf in Vught [juni 2005] door de mand. De 59-jarige Coppens werd vorig jaar [1 augustus 2005] dood aangetroffen in een schuur van een afbraakpand in de Witte de Withstraat. De politie vermoedde eerst niet, maar na een forensisch onderzoek was er toch sprake van een misdrijf. Ruzie over enkel flesjes bier was de aanleiding van de zware mishandeling, waardoor Coppens aan zijn verwondingen overleed..
De verdachte zit vast in het Bossche politiebureau.

Opnieuw dode zwerver aangetroffen / bericht dd. 16 augustus 2005.
In Vught is opnieuw een dode zwerver aangetroffen. De politie trof de man maandagmiddag aan in de vijver van het Irenepark aan de Kapellaan in Vught. De 40-jarige man is wellicht na overvloedig drankgebruik te water geraakt, zo stelt de politie, die de man eerder op de dag had aangesproken, vast. Aan de lege flessen drank, die bij het slachtoffer lagen, werd vastgesteld dat het om een alcoholist gaat. De politie gaat niet uit van een misdrijf.© paul kriele, www.bastion-oranje.nl

Dode Vughtse zwerver: toch misdrijf na eerdere ontkenning / bericht dd. 3 augustus 2005/ geactualiseerd 18 augustus 2005
De dode 59-jarige Vughtse zwerver die op maandag 1 augustus 2005 in een schuur achter een huis in de Witte de Withstraat werd gevonden, is niet door een misdrijf om het leven gekomen. Dat heeft het Nederlands forensisch instituut na onderzoek bekend gemaakt. In verband met deze uitslag én mede door de indruk van de recherche is het politieonderzoek naar de dood van deze man gestopt.
Toch misdrijf:
Maar... volgens de familie [Brabants Dagblad, 18 augustus 2005] werd Rien Coppens zwaar mishandeld of was buiten bewustzijn toen hij -mogelijk door overmatig alcoholgebruik- op zijn kussen in slaap viel. Dat vertelt zoon Alex Coppens. De politie, die zegt dat de mishandeling niet de directe doodsoorzaak is, heeft de dader wel in het vizier .Het zou gaan om een man die door Coppens van enkele bierflesjes was beroofd. Die andere Vughtse zwerver zou op Coppens wraak hebben willen nemen.
Coppens lag begin deze maand in een schuur van een van de slooppanden in de Vughtse Klein Zeeheldenbuurt].

Jo ‘Jopie Koek’ Cremers overleden. 17 juni 2008.
Een bekend Bosch straatbeeld - Jopie Koek - is vandaag op 75-jarige leeftijd overleden. De uit Steijn afkomstige Jo Cremers verbleef al zeker 30 jaar in Reinier van Arkel. Voor dagelijkse binnenstadsbezoekers behoorde Jopie tot het straatbeeld. Soms droeg hij een deftige pak of liep dan weer in traininngspak of in een kort sportbroekje. Daarin deed hij zijn rondje langs bepaalde café's, zoals Het Hart en Plaats Royaal of het Bosschenaartje. Bij sommige winkels kreeg hij wat, of werd hij speciaal begroet, vandaar zijn bijnaam Jopie Koek. Door wat handicaps werd Jopie hij een paar jaar geleden overgeplaatst naar een speciale afdeling op Voorburg in Vught. Enkele dagen per week werd ie nog wel eens naar de binnenstad gebracht. Maar de ‘ oude boom’ hield het er amper drie jaar vol. De uitvaartdienst, met aansluitend de crematie, vindt plaats in de St.Jan op dinsdag 24 juni 2008 11.00 uur.

Jopie naar Voorburg- 2 augustus 2005.
Jopie Cremer, ook wel Jopie Koek genoemd, is verhuisd naar Voorbrug. opie stond bekend als een patiënt van Reinier van Arkel locatie Bossche binnenstad. Dagelijks maakte hij in zijn deftig pak of in een traininngspak of in een sportbroekje, zijn rondje stad. Op vaste adressen kreeg hij wat, of werd hij speciaal begroet, vandaar zijn bijnaam Jopie Koek. De 72-jarige Cremer werd wat minder mobiel en dat was aanleiding hem naar een speciale afdeling in Vught over te brengen. De stad zal deze kleurrijke stadsfiguur met zijn karakteristieke gebogen wandelpas en zijn sigaartje in zijn mond missen.

Janus Stuiver overleden   27 april 2005.
Maandag 25 april 2005 is Adrianus – roepnaam Janus - Stuiver overleden. Stuiver leed aan suikerziekte en miste al twee benen. Bosschenaren kennen de zoon van een sigarenmaker als de man die met zijn invalidewagen bij Perry of de ingang van de nieuwe V&D stond te posten. Toen hij nog goed ter been was dacht men dat ie portier was of de fietsenbewaker van V&D.
Janus heeft in zijn arbeidzaam leven ruim 40 jaar bij De Gruyter en nog eens vijf jaar bij De Spar gewerkt.
Juni 1995 vierde hij zijn 50-jarig lidmaatschap van de harmonie Sint Cathrien. Daar begon hij als veertienjarige op de bazuin, later werd hij trombonist en tubaist. Janus speelde ook in de Boerenkroonkapel, de Patio, de Rinkelblom en De Vriendenkring. De stadsmens Janus, die een supporter was van van FC Den Bosch en BVV, had veel vrienden en ook wel mensen die hem niet mochten. Zijn kameraden op de Markt noemen zijn behulpzaamheid: ’Janus was een aardige vent, maar ook vaak onsympathiek. Over elke passant had ie wel iets te zeggen; later zat ie zelf in een rolstoel,’ zeggen twee mannen die al vroeg bij Perry posten. Janus Stuiver wordt op vrijdag 29 april 2005/13.30 uur in Maaslanden in Vlijmen gecremeerd.

Geen alcohol in Casinotuin   14 april 2005.
Het had er even de schijn van dat de politie alcoholgebruik in de Casinotuin zou tolereren, maar dat idee van Rombouts gaat niet door. Die acceptatie zou passen in de zoektocht naar een gedoogplek voor alcoholdrinkende zwervers in de stad. Maar B&W hebben nu toch besloten dat alcohol op straat uit den boze blijft, dus ook in de Casinotuin. Er is nog wel onderzocht of speciaal voor die plek bepaalde gedragsregels konden gelden, maar de groep –recalcitrante - zwervers is te diffuus en te divers om daarmee afspraken te maken. Deze mannen hebben noch met Novadic noch met het Inloopschip te maken.
Maar een verbod wil nog niet zeggen dat er in de Casinotuin in een keer geen alcohol meer bestaat… . Maar de locatie is wel compact en overzichtelijk, zo lijkt het in de kleine lettertjes te staan. © paul kriele,
----------------------------------------
Lamers en Sakadin herdacht.
In de week van 23 oktober 2004 zijn Fons Lamers en Ronnie Sakadin, bekende straatfiguren uit het drugscircuit, overleden, zo meldt het Opvangcentrum Oranje Nassaulaan.
------------------------------
Oude liedjes site   23 september 2004
Momenteel doet zich de vraag de ronde over een leidje over Janus Borghs. Deze vraag komt bij allerlei redacties van Bossche sites terecht en ook bij degenen die - in dit geval - Janus Borghs hebben gekend.
Aan Ed Schilders, de redacteur van het Brabants Dagblad, die de rubriek 'In het web gevangen' [Brabants Dagblad pagina 2 onderaan] over oude liedjes en gezegdes beheert, is na zijn vraag daarover gemeld:
's-Hertogenbosch, 23 september 2004.
Beste Ed,
De laatste tijd werd ik vanuit diverse kanten benaderd omtrent dat bewuste liedje van Janus -Kiep-Borghs.
Echter er bestaat geen liedje over hem!
Er zijn vele misverstanden zoals, dit aangehaalde liedje. Maar dat soldatenliedje werd door hem in het interview, dat ik met hem- ik dacht- in 1979 afnam,gezongen Het maakte deel uit van ons verzoek welke carnavalsliedjes Janus kende. Daarop zingt hij een potpourri waaronder 'Soldaat geeft je rommeltje maar hier.'[Het zal wel een andere titel hebben. Dit is de eerste regel..]
Zelfs na onderzoek in het archief van Janus kwam daar geen liedje over hem boven water.
Dus .. ik zou verbaasd staan als er alsnog een liedje bestaat!
In de revue 'De Tommies' [50 jaar bevrijding/ 50 jaar Tom Odems/oktober 1994] trad Janus in de persoon van Rinie Populier op. Rinie [alias Janus] zong het liedje over de NSB-er 'de Kin'.
Tevreden.. Ed?
groeten en succes
paul kriele
Site met oude liedjes
Ed beheert ook de site www.cubra.nl en die brengt echte wetenswaardigheden en doet ook aan naamsvermelding!
---------------------------
Janus Kiep Borghs heeft een eigen pagina Borghs
Janus Kiep site [inmiddels opgeheven site..]
Voor Janus Kiep constateert - na het Brabants Dagblad [Logboek, 11-8-2006] een 'groei' van het aantal Bossche weblogs. Dat is aanleiding zich af te vragen wie nu achter die sites schuilt. Onder de geformuleerde vraag rond nieuwsgaring. Er op uit. Wil Janus Kiep ook graag de namen weten van de medewerkenden journalisten/schrijvers Maar dan zul je toch eerst zelf de handschoen moeten opnemen om op die vraag een antwoord te krijgen. Dat artikel is dan wel ondertekend met ene reade wikel. Daaruit kun je tal van componeren, maar Janus Kiep blijft, ondanks zijn verdiensten en soms originele invallen, voor velen helaas een anoniem medium, zowel gezien vanuit de initiërende als van de kant van de reacties. Het excuus is dat deze redacteuren anoniem en dus onherkenbaar beter over Bossche zaken kunnen schrijven, zonder dus aan een persoon of instituut gekoppeld te zullen worden.

In dat artikel noemt Janus Kiep ook de nieuwe weblogs die de stad nu bezit op. Die blijken na een bezoek [11082006] weinig up to date te zijn. Als concurrende sites meldt Janus: stadsnieuwsdenbosch.nl geleid door Alfred Heeroma en denbosch.blogtalk.nl., een initiatief van Jos Goedmakers. Daarachter zit ook de naam Louise Hildebrand. hoofdredactrice.
De redactie van Janus Kiep doet de suggestie een groot Bosch smoelenboek aan te leggen. Het is handig voor nieuwsbrengers en -lezers om je dorpsgenoten en bestuurders te herkennen. Dus aan iedereen die wil meekwekken en schrijven over ons dorp: leg een Groot Bosch Smoelenboek aan. Dat helpt echt,' aldus Janus Kiep.
Site met - o.a.- Janus-Kiep-Borghs / den bosch , december 2004.
Zoals eerder gemeld bestaat er een site getiteld Janus Kiep. Het bezoekadres is: www.januskiep.nl.
Die site brengt, onder de redactienaam 'Hendrien -afgeleid van de huishoudster van Peer van den Muggenheuvel- wetenswaardigheden over 's-Hertogenbosch. Vele feiten uit de Bossche geschiedenis worden aangehaald, maar de eerste bronvermelding* moeten we nog tegenkomen..

* Noot jatwerk door Janus Kiep december 2004.
Indertijd -in 2004- werd op de site Janus Kiep kritiek geleverd over de afwezigheid van bronnen bij overgenomen artikelen. Janus Kiep, die toen al reageerde op dit harde commentaar, laat op 8 augustus 2006 nog eens weten dat zij niet specifiek actueel is in haar berichtgeving maar meer als weblog inhaakt op de actualiteit. Aan bronvermelding wordt niet direct /rechtstreeks gedaan, maar meer in de geest van: '..zoals het Brabants Dagblad meldt..' of '..op Bastion Oranje gezien'.. etc. aldus de toelichting van de redactie.
Janus Kiep verzocht Bastion Oranje dan ook het woord jatwerk weg te halen.. Deze harde term hebben we nu vertaald in 'Ontleend aan.. Maar nogmaals: als een medium niet aan bronvermelding doet, blijft het jatten.

Vervolg:'Site met -o.a.- Janus Borghs [december 2004]: Consequent is de site Janus Kiep in ieder geval niet. Wanneer ze de krant [Brabants Dagblad] aanvalt op 'respect'' gaat ze zelf in de zonde. Bijvoorbeeld het artikel over mevrouw Lycops van de bloemen-en plantenzaak 'Andries Visser' op het Fonteinplein, verwijten ze de redactie niet de wens van haar te respecteren om geen voornaam te noemen. Daar kun je over twisten.
Maar wanneer die site over de stadsfiguur Janus Kiep praat, vergeet ze dat Janus gewoon Janus Borghs heet. Het is niet verwonderlijk dat de straatnamencommissie het voorstel van www.janus etc om een nieuwe straat naar Janus Borghs te noemen, niet bij haar keuzes heeft meegenomen! De redactie van de Janussite diende als voorstel 'Janus Kiepstraat' in...

Kortom, de boodschap aan de alom met kritiek gevulde redactie 'Hendrien' luidt: Verbeter de wereld en begin bij jezelf.

Kritiek van 'Janus Kiep' op Brabants Dagbladrubriek 'De Kwestie' 9 augustus 2006.
Begin augustus 2006 schreef columnist George van der Zande van de site Janus Kiep een kritiek op 'De Kwestie', een rubriek van het Brabants Dagblad. George vindt die rubriek flauw en anoniem etc., termen die vergelijkbaar zijn met kwalificaties van nagenoeg elke weblog, dus ook die Janus Kiep exploiteert. Die lezerscommentaren bevatten nu eenmaal geen hoog taalgehalte en worden met initialen of bijnamen ondertekend.
Kortom ook hier weer luidt de conclusie: 'De pot verwijt de ketel dat ie zwart ziet'.

Latere aanvulling door redactie Janus Kiep: De redactie van de site Janus Kiep kwam later met een aanvulling op de column van een lezer - George van der Zande- die aanvankelijk integraal was opgenomen: Deze stadscolumn werd ingezonden door George van der Zande uit Den Bosch. De geplaatste column of mededeling vertegenwoordigt geenzins de mening of stellingname van de redactie van JanusKiep.nl

Brooddienst voor zwervers- 1 juli 2004
De Bossche zwervers krijgen een voedselvoorziening. Daarover lopen gesprekken met Vincentius en de Zelfkrant . Deze vorm van ' tafeltje dekje' bestaat uit een bus die brood rondbrengt. Dat brood is afkomstig van supermarkten die het als oud [een dag] brood toch weggooien. De dienst zal opgezet worden door vrijwilligers die de ophaal - en bezorgdienst gaan onderhouden. info via www.dezelfkrant@nl
Tegelijkertijd overweegt Vincentius in haar pand een voedselbank op te zetten. Die winkel verkoopt houdbare levensmiddelen voor zwervers, minima en daklozen.

Zwerver sterft door eigen schuld 28 juni 2003
De Bossche zwerver Frank Coppelmans die op zaterdag 23 november 2003 in een politiecel overleed stierf door een teveel aan inname van drugsvervangende middelen. Dat maakte Justitie [Ministerie van OM] bekend. De 49-jarige Bosschenaar was toen door een agent weggestuurd van de nachtopvang voor drugsverslaafden aan de Oranje Nassaulaan. Coppelmans weigerde zich uit de voeten te maken.
De man werd gearresteerd omdat ie een bevel niet opvolgde. De dag erop overleed hij in de cel.. Om elke twijfel over die doodsoorzaak uit te sluiten werd een onderzoek ingesteld dat nu pas is afgerond. Bij zijn arrestatie was aan de man niets te merken en zag de politie dan ook geen redenen een arts in te schakelen.
Om reden van privacy worden er verder geen details gegeven.

Sint zwerft door de stad 20 november 2003

Een bekende Bossche zwerver, die soms ook optreedt als belangenbehartiger voor zijn collega's, staat hier als sinterklaas verkleed bij de kassa van Albert Heijn in de Arena.

foto © paul kriele, 20 november 2003.

Martien van der Maath
In diverse van mijn publicaties heb ik aandacht besteed aan zwervers en straatfiguren, zoals Janus-Kiep-Borghs. Op veler verzoek wordt hier een pagina opgebouwd over zwervers en straatfiguren.
Martien, ook wel Jan van der Maath, een Bossche zwerver die uit het straatbeeld is verdwenen.

De in St.Oedenrode op 24 september 1937 geboren Martien
overleed op 31 december 1996 tijdens een vorstperiode in Den Bosch .

foto © paul kriele, 16 april 1995.

Na Janus is Martien van der Maath een van de bekendste zwervers in de stad geweest. Martien was is overleden in een ernstige vorstperiode in de winter van 1996. Al die jaren daarvoor kon je hem voortdurend op welke plek dan ook in het centrum tegenkomen. Maar Martien had nauwelijks contact met de andere burgers. Soms werd hem wel eens een paar schoenen, een jas of vest aangeboden, maar tot een gesprek kwam het niet.
Zo kon men Martien, ofwel Jan van der Maath bijna dagelijks zien zitten. De ene keer verpoosde hij op een bank, de andere dag in een bushokje op de Markt.

Martien, ook wel Jan genoemd, heeft op meerdere adressen gewoond op de Aawal, op de Kasterenwal en laatstelijk op het Eikendonkplein. Steeds werd de huizenrij waarin hij verbleef gesaneerd.
Martien was een zwerver die- hoe anderen ook beweerden, sober leefde en geen rijkdom bezat. Vaak zag je hem op de bank voor C&A, later Perry Sport op de hoek tegenover het stadhuis of in het nabijgelegen bushokje.
Mogelijk dat hij aan een ziekte leed, de laatste tijd frequenteerde hij de afdeling urologie van het Groot Ziekengasthuis. In de strenge winter van 1996 stierf hij door de vrieskou aan een hartaanval. Het was twee dagen voor kerstmis.

Opaatje Fridt overleden 25 november 2003.
Zaterdag stond opaatje nog te manzen en te brabbelen, maar zondagavond 23 november 2003 overleed Theo Fridt aan een hersenbloeding. De 83-jarige ‘Opaatje’, zoals ie door relaties en bekenden werd aangesproken, was de vaste straatkrantverkoper in de doorgang van de ABN/AMRO-bank in de Visstraat. Af en toe ingefluisterd en van eten of wat anders voorzien, stond Theo Fridt er dagenlang te vragen om geld voor de straatkrant. ‘Dank u wel, heeft u wat geld voor een tachtigjarige. Dank u wel, prettige dag ‘, veel passanten lieten dat aan zich voorbij gaan, of vonden het beschamend dat deze oude straatkrantverkoper uit de wijk Boschveld voor dit doel werd misbruikt. Ef Leonard schreef over hem in de jongste straatkrant:Doorgaans staat hij bij de bank, trotseert daar wind en regen, zelden valt de opbrengst tegen. En hij zegt de kopers dank.

de mens achter opaatje
Fridt [in Den Bosch zeggen ze Friet] is de zoon van een echtpaar dat een groentewinkel dreef in de Vughterstraat ter hoogte van de voormalige bierbrouwer Van Gulick, tegenwoordig Kings. Theo'[s ouders waren hele keurige mensen die hun enige zoon in een gezin dat verder drie dochters telde, de zaak gunde.

Leo Fridt was oorspronkelijk een man die sociaal-maatschappelijk betrokken was met zijn medemens. Voor RKJVV is hij grensrechter geweest. De ommekeer kwam toen hij een verslaafde jonge vrouw in zijn huis in de Marconistraat opnam. Dat trok van lieverlee meerdere soortgenoten aan. Leo raakte ook nog eens verliefd op zijn 'pleegdochter'. De ontstane situatie kon hij niet meer keren. Het geld dat ie ooit bezat joeg hij er doorheen aan drank en drugs, volgens een tijdgenote S. 'Theooke' vermagerde, hij viel zienderogen af. Zijn opvanghuis werd een drugshol totdat.... .

In de nacht van 4 op 5 september 2002 raakte de benedenwoning in de Marconistraat in de fik.. Het vuurtje werd een uitslaande brand. De politie [en andere hulpdiensten], die dichtbij in de wijk al was ingezet voor een kraak moest alle zeilen bijzetten om de bewoners te helpen evacueren. Enkelen van hen hingen uit paniek al uit hun raam op een van de verdiepingen. Ook de brandweer was met man en macht aan het blussen geslagen.

Die calamiteit leidde tot vragen in de raad. Paul Kagie van Leefbaar Den Bosch/Rosmalen stelde vragen over de situatie in Boschveld. De gemeente ging inderhaast in overleg met woningcorporatie Brabant Wonen over de aanpak van de gespannen situatie specifiek in de Marconistraat en over de verloedering in de wijk. Op 26 september 2002 pleitte de PvdA voor en hardere aanpak van drugspanden.
Overigens was in de nabij gelegen Voltstraat eerder dat jaar een drugsverslaafde met en hamer vermoord door 'vrienden' die met hem in hetzelfde 'schip' zaten....
Drie daders van de brandstichting konden dankzij getuignissen een maand later [ 13 november 2002] worden aangehouden.

Een zanger met fluit en gitaar zittend voor schoenenzaak Van Arendonken. Af en toe trekt hij met zijn melodieuze stem de aandacht. Een enkel klinkende munt valt in zijn opgerolde muts.
Al trekkend van stad naar stad ervaart de zwerver het verschil in mentaliteit van burger en hermandad om in een openbaar gebied te mogen spelen en daarmee in zijn onderhoud te kunnen voorzien.

Straatzanger Hend' ryco Kapoen, die op 29 december 2002 overleed, hier nog gezeten in de Hinthamerstraat.

foto © paul kriele, 21 augustus 2001 boven] 25 februari 2002 [onder].

Straatzanger Hend'Ryco overleden Afgelopen weekeind -29 december 2002- is de Bossche straatzanger Hend'Ryco op 46-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Almere aan een hersentumor overleden.
Een eerbetoon van bloemen, een kaarsje en wat foto's, neergelegd bij het monumentje op het Kerkplein.
foto © gerard monté, 3 januari 2003.

In de nacht van zaterdag op zondag [29 op 30 december 2002] is de bekende straatzanger Hend’ Ryco [*19 september 1956] aan een hersentumor overleden. De 46-jarige Emmeloorder werd al een paar maanden in een ziekenhuis in Almere verpleegd. In die plaats wordt hij donderdag 2 januari 2002 [14.00 uur] ook begraven.
Het Kerkplein was de vaste stek van Hendricos Kapoen, zoals hij officieel heette. Maar het optreden van de man in kleurrijke jas, met de lange blonde lokken die zijn liederen vol maatschappijkritiek op een gitaar begeleidde, werd drie jaar geleden gekortwiekt na een actie van ondernemers die zijn –soms niet al te melodieuze en vaak repeterende - klaagzang hinderlijk vonden.
Eerder [juni 1999] was hij al door agenten op de bon geslingerd omdat hij ze had uitgescholden, een overtreding die hem een boete van 500 gulden opleverde.
Niet alleen zijn zang was een vorm van protest. ‘Hend’ryco heeft vele problemen moeten overwinnen om toch nog het goede in het leven te kunnen ontdekken,‘ aldus dominee Van Trilburg die om die prestatie de mens in de zanger zo bewonderd. Met schilderen wist hij ook afleiding te vinden en inhoud aan zijn leven te geven. Bij bakker Van Kessel en in het Inloopschip hangen werkstukken van Hend’ ryco.

Gedenkdienst 30 december 2002.

In het Inloopschip [Hinthamerstraat] - waar Hend’Ryco af en toe op verhaal kwam - vindt vrijdagmiddag 3 januari 2003 een gedenkdienst voor de straatzanger Kapoen plaats. Vrienden en medewerkers van het huis zullen olv dominee Henk van Tilburg herinneringen aan hun vriend ophalen. Na afloop wordt bij het monumentje op het Kerkplein een krans gelegd.
De gemeente Den Bosch neemt de begrafenis [ook vrijdagmiddag] van de zanger op zich.

De officiële naam van Hend'ryco luidt Koenen, maar dat zullen weinigen weten. Er waren in 2000 wat conflicten met winkeliers die het liedelrijk 'gezeur' van de straatzanger niet langer meer konden aanhoren. Na een uitspraak mocht Hend' ryco enkele uren op zijn plekje in de Kerkstraat zijn soms wat zware klaagzangen ten gehore brengen.

Koppel drugsverslaafden 9 november 2002
In de bijlage van zaterdag 9 november 2002 portretteerde het Brabants Dagblad de twee bekend[st]e Bossche drugsverslaafden: John Kasteleins [*1970] en Gezinus Beenen [*1970]. Hoewel ze af en toe met elkaar in de clinch liggen, beschouwen de twee elkaar als vrienden. Voorheen waren ze straatkrantverkoper, maar tegenwoordig moeten ze het uitsluitend van de liefdadigheid van de Bosschenaren hebben.
De regels rond de verkoop van daklozenkranten zijn strakker geworden.

Jan Kuijpers overleden 25 september 2001.
Zaterdagmiddag 22 september 2001 is nabij de Casinotuin de 60-jairge zwerver zodanig mishandeld dat hij later aan zijn verwondingen overleed. Het betreft Jan Kuijpers die vaak de nacht doorbracht in de loods van het voormalige rijks-Gymnasium nabij de Binnendieze. Overdag zat Jan vaak met lotgenoten in de Casinotuin. Ruzie over geld moet de aanleiding van de mishandeling zijn geweest. Jan kwam ook in 'De Inloop', de nachtopvang voor drugsverslaafden in de Hinthamerstraat.

Een 32-jarige en een 44-jarige man en een 41-jarige vrouw, allen Bosschenaren, zijn aangehouden. Zij worden verdacht iets met de ruzie te maken te hebben.
Jan werd zaterdagmiddag in het Nachtegaalslaantje geslagen, geschopt en over straat meegesleurd/ Dat hebben getuigen gezien. De politie die ter plaatste kwam, heeft nog reanimatie toegepast, maar dat mocht niet meer baten. Jan overleed in het ziekenhuis.
Op de plek des onheils, in het Nachtegaalslaantje, hebben vrienden en anderen die meeleefden, kaartjes en bloemen neergelegd.

Een monumentje voor de dakloze Jan Kuipers. Bloemen, kaarsjes en kaartjes met bijv. Rust zacht lieve papa en Vaarwel . Ook een kaartje met: Danny, Timmela@home.nl en een groet van Frans, Ans, Jan, Diana en Nikko.

foto © gerard monté, 16 oktober 2001.

Afscheid Jan Kuipers
In het Nachtegaalslaantje werd zaterdag 22 september 2001 de Bossche zwerver Jan Kuipers [*1941] ernstig mishandeld. Tengevolge van de verwondingen is Jan kort erop overleden. De mishandeling gebeurde in de Casinotuin en aangrenzend het Nachtegaalslaantje. Van deze aanslag met dodelijke afloop worden enkele Bosschenaren verdacht die inmiddels zijn aangehouden.

Op de plek tegenover het bespreekbureau van Floating Time is een klein monumentje opgericht
Na de mishandeling zijn enkele lotgenoten/daklozen aangehouden. Zij worden ervan verdacht de Bossche drugsverslaafde/dakloze Kuipers te hebben geschopt en geslagen. Aanleiding van hun daad zou een ruzie over geld en /of papieren zijn geweest.

In het Crematorium in Vlijmen werd Jan Kuiper in de week van 24 september 2001 uitgeleide gedaan door vrienden, daklozen, vrijwilligers en medewerkers van het Inloopschip en restaurant Mengelmoes. Dominee Henk van Tilburg richtte zich in zijn gedenkwoordje op het thema 'Ben ik mijn broeders hoede'.

Zes en twee jaar gevangenis voor daders doodslag 12 juni 2002.
Op 11 juni 2002 zijn de straffen geëist tegen de 45-, en 33-jarige man en een vrouw van 42. Zijn worden verdacht van doodslag tegen de zestig-jarige Jan Kuipers. Het draaide om een vermeende diefstal van een bakpasje..
De 45-jarige verdachte was de eerste die in gewelddadig conflict kwam met de slapende Kuipers.
De 33-jarige was behalve geïnteresseerd in het gestolen bankpasje, ook zijn gram gaan halen van scheldpartijen door Kuipers tegen zijn toenmalige vriendin. De 42-jarige vrouw, die bevriend was geweest met de man van 33, heeft ook Kuipers geschopt. Maar niemand geeft toe dat Kuipers tegen het hoofd is geraakt. Hij moet tegen de stoeprand zijn gevallen.
De officier van Justitie verklaarde alle drie even verantwoordelijk voor Kuipers dood, ofwel zes jaar het gevang in voor de man van 45 en de vrouw van 42 wegens medeplichtigheid aan doodslag en tegen de 33-jarige twee jaar gevangenis plus tbs met dwangverpleging. Uitspraak op 23 juni 2002.

De locatie waar Jan Kuipers werd aangevallen. Nachtegaalslaantje een bekende verblijfplaats voor Bossche zwervers en alcoholverslaafden.

foto © paul kriele, 25 september 2001

Onvoldoende bewijs 26 juni 2002.
De eis die tegen de drie verdachten van een poging tot doodslag aanvankelijk werd ingediend wordt niet met voldoende bewijs ondersteund. De rechter kan niet onomstotelijk vaststellen dat de dood van Jan Kuipers een gevolg is van geweld.
Er is geen bewijs geleverd dat het slaan en schoppen voor het slachtoffer fataal zijn geweest. Dat maakt de rechter op uit de rapporten van drie medische specialisten.
Maar van een complot was in ieder geval wel sprake. Daarom zijn de 42-jarige Bossche vrouw tot 15 maanden en de 33-jarige man tot 18 maanden en tbs met dwangverpleging veroordeeld. De 45-jarige Bosschenaar werd vrijgesproken. Het OM gaat in hoger beroep omdat de officier van Justitie wel het verband tussen daad en dood legde en dan ook resp tegen de eerste twee zes jaar en tegen derde twee jaar eiste.

Aanpak overlast Casino 9 augustus 2002.
Voor de politie is de maat vol wat betreft de overlast die zwervers en drugsverslaafden in de Casinotuin veroorzaken. Zij overweegt na herhaalde bekeuringen bepaalde individuen een straatverbod op te leggen.
Aanleiding zijn de ruzies en mishandelingen/bedreigingen onderling en ook tegen agenten. Zwervers en drugsverslaafden vertoeven al een paar jaar in het beschutte plekje langs de Hekellaan, zij drinken er volop, dagen soms ook passanten uit en slapen wel eens achter de gebouwen aan het Nachtegaalslaantje.
Van de week werd een zwerver ernstig mishandeld, maar de climax gebeurde vorig jaar toen twee lotgenoten de 60-jarige dakloze Jan Kuipers sloegen en schopten. Niet bewezen werd dat zijn dood gevolg van de mishandeling is geweest. Maar de twee zijn wel veroordeeld:- vanwege onvoldoende bewijs- niet voor zes, resp. twee jaar, maar voor 18 resp. 15 maanden. …
Klachten vanuit het publiek en omwonenden vallen mee, of worden niet rechtstreeks geuit.
De politie die dagelijks regelmatig surveilleert, erkent de toestand en bespreekt met de officier van Justitie wat hen te doen staat, aldus voorlichter Bert van de Westen.

Deze zanger komt binnenkort beter in beeld met een interview. Hij heet Fred Learbuch, hier vastgelegd in de Scheidingsstraat.

foto © Kees de Kok februari 2002.

Het aanbod is erg gevarieerd, maar artiesten zien we nog weinig behave tijdens de Boulevard.
Enige jaren geleden maakte ik deze foto in de Hinthamerstraat hoek Gasselstraat van een mime-poppenspeler. De naam is mij onbekend.

foto © paul kriele, 30 februari 1990.

Ties van Bussel
Le fou pedelant was de bijnaam voor Gerrit Schute die aan zijn ongelooflijke prestaties die bijnaam te danken heeft
Momenteel fietst er weer een ' dwaze' man door Bossche straten en langs Brabantse dreven. Deze Ties van Brussel verdient die naam niet zozeer vanwege zijn prestaties, maar meer om zijn uiterlijk en bonte versiering van zijn vervoermiddel.

Tijdens de Ronde van Nederland van augustus 2000 kon men vaak Ties van Brussel langs het parcours in Den Bosch waarnemen.

foto © paul kriele augustus 2000.

Tonny -de zwarte Kat- Wijngaarden

Tonny 'de zwarte kat'
De buitenlucht is haar vrije land
of een portiek, ze strekt haar hand
al vragend om een fooi of shag
voorbijgangers vinden het maar gek.
Overnachting op een stuk karton
op een rooster, de telefooncel, en waarom?
Elke dag hetzelfde patroon
rondkomen van een hongerloon.

In de jaren tachtig zien we haar in het Bossche straatbeeld verschijnen, vaak doende met een brei- of borduurwerkje. 's Nachts slapend in een portiek van de bank Banque des Pays Bas in de Kerkstraat of bij de ingang van V&D. Tegen de schemering zag je ze met een kartonnen doos lopen die als matras diende. Overdag trok zij door de straten, pauserend in een bushok, op een bank in het park of slapend in de zon op Bastion Oranje.
Steeds was zij goed verzorgd: haar haar netjes gekamd en met redelijk nette kleren aan en meestal een sjaaltje of das om. Ook besteedde zij met oorbellen en andere sieraden aandacht aan haar uiterlijk.
In vele stemmingen kon je haar tegenkomen: humeurig of chagrijnig en ook wel opgewekt. Haar temperament werd niet door het weer, maar meer nog bepaald door de bejegening van omstanders. Als dat niet erg positief was kon zij enige discriminerende opmerking met een rake sneer beantwoorden.
Voor de dagelijkse voeding deed zij de supermarkt van V&D aan waar zij kleine maaltijden haalde verpakt in makkelijk te openen potjes of plastic verpakking.
In mei 1993- tijdens een verbouwing van een winkelpand in de Kerkstraat- viel er een bouwelement naar beneden, precies op haar been. Door de aanzienlijke verwonding raakte zij tijdelijk gehandicapt. Via het ziekenhuis kwam zij de psychiatrische opvang van Reinier van Arkel in de Hinthamerstraat binnen, waar zij in alle vrijheid werd opgenomen. Het beviel haar zo goed dat zij er nimmer is weggegaan.
Tonny's jeugd
Uit informatie van eennazaat van tijdgenoten van Tonny blijkt dat zij vroeger een leuke en mooie meid is geweest. Tonny was de vriendin van mijn moeder vertelt Thea vanLent. Ze is opgegroeid in de volksbuurt de Buerdsestraat. Mijn moeder die met haar bevriend was, vond haar een leuke meid. Tonny ging op school naar de armenschool in de Verwersstraat. Maar ik geloof niet dat ze later nog iets heeft gestudeerd.
Truus Poelman-Luynen
Dimfie bijnaam ' t Poesje, is een bekend type. Ze danst en huppelt al zingend op en neer de Hinthamerstraat door. Bij D' n Bonte Os krijgt ze wordt, bij Krol een visje en bij groettezaak Van Beurden een banaan. Dat lekkers komt pas over de toonbank als ze op haar mondharmonica een deuntje speelt.

' t Poesje' / Truus Poelman-Luynen
Truus was een vaste klant van 't Hart. Elke morgen dronk ze er een kop koffie onafscheidelijk van haar buin gevlekt hondje. Truus, de vriendin van Lange Willem Poelman, de verkoper van tweede hands curiosa op 'de kanaal', leeft sedert Willems heengaan alleen met wat katten in de Louwsche Poort. Als bijnaam kreeg zij Vrouw Holle.
Truus weet er alles van
maar zwijgen doet ze als het graf
sinds haar hondje het begaf.
Nimmer hield ze zich met passanten op
het vrouwtje met een mutsje op d' r kop
dagelijks liep ze naar de markt
en nam een koffie bij ' t Hart
na een poos, amper knikte ze gedag
stiefelde ze naar de Poort, waar der huisje lag.

Boven: Truus Poelman-Luynen
foto © paul kriele, 26 oktober 2002 uit boek ' Ge kunt me nog meer vertelle..

Rechts de door Jan Loosveld gemaakte tekening van Truus Poelman-Luynen.

Straatkrantverkopers

In de Arena en op de Markt is vaak Marco te zien, een vriendelijke krantenverkoper die soms meer oog heeft voor het vrouwvolk dan voor zijn krantjes.

foto © paul kriele, 10 april 2003.

Paul, van gemengd Italiaans/Nederlandse ouders, is vaak te zien bij de supermarkt aan het Sweelinckplein. Immer vergezeld van zijn sheepdog.

foto © paul kriele 24 april 2002.

Terug naar boven