Boek 'Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Brabant 1933-1948'.

Maandagmiddag 16 april 2018 heeft de Commissaris der Koning Wim van de Donk in de voormalige synagoge [Nu Toonzaal] het eerste exemplaar in ontvangst genomen van een over zes delen [Brabantse regio’s] verspreide uitgave: 'Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Noord-Brabant 1933-1948'.

Ze zijn een meer populaire heruitgave van een 1400 pagina’s tellend uitgaven die de auteur  Jan Bader in 2015 deed verschijnen. Het beschrijft de periode van de Joden vervolging in Noord-Brabant, en beslaat de periode 1933-1948.

Door dat levenswerk over zes  Brabantse steden te splitsen ontstaat een chronologisch en meer toegankelijke-betaalbare- kroniek  die aan de hand van feiten en documenten, zoals dagboeken, kranten en brieven van burgemeesters op jaar en datum een overzichtelijk beeld geeft van een niet te vergeten periode.

Aan de presentatie in de synagoge aan de Prins Bernhardstraat gingen wat korte toespraken vooraf. .

-Boven: Omslag van de Kroniek van een vervolging, Joden in Noord-Brabant 1933-1948'  van auteur J.Bader en samensteller Henk van der Linden [r.] . -Rechts boven directeur van uitgeverij Aspekt Perry Pierik. -Rechts:  De samensteller Henk van der Linden. Er zijn zes delen, elke gericht op  een van de zes grootste gemeenten in Brabant.  ...............................................................................

..............

Door het overlijden van tientallen Brabantse joden in de concentratiekampen waarheen zij gedwongen getransporteerd waren, raakte de Joodse gemeenschap in Brabant en dus ook in Den Bosch gedecimeerd.

In de voormalig synagoge waren,vanwege de opzet in zes delen, een vijftiental Brabantse burgemeesters aanwezig, onder wie Jack Mikkers, maar ook bisschop Gerard de Korte, dominee Erica Scheenstra, rabbijn van de Liberaal Joodse gemeente Corrie Zeidler en de directeur van uitgeverij Aspekt  Perry Pierik en naast de auteur Jan Bader en de samensteller Henk van der Linden,  die het onderzoekswerk van Jan Bader heeft vastgelegd.

Tussen de toespraken door speelde het trio ‘C tot de derde’ met op de Joodse cultuur gerichte composities.

De zaal met genodigden onder wie CdK Wim van de Donk en bisschop Gerard de Korte achteraan, maar nog voor het echtpaar Jan Bader [de auteur.] Tussen Jack Mikkers en bisschop Gerard de Korte Rabbijn Corrie Zeidler. Vooraan vrnl directeur van uitgeverij Aspekt Perry Pierik, de samensteller van het boek Henk van der Linden en dan dominee Erica Scheenstra. -Rechts onder: Burgemeester Jack Mikkers in gesprek met Corrie Zeidler, rabbijn van de Liberaal Joodse gemeente in Brabant. In het midden bisschop mgr. Gerard de Korte. -Hieronder: Het trio 'C tot de derde' vertolkte op de Joodse cultuur geïinspireerde composities. foto's ©  paul kriele, 16 april 2018.

Burgemeester Jack Mikkers

Burgemeester Jack Mikkers, die van een adembenemend en beklemmend boek sprak, erkende dat je als burgemeester nu, maar zeker ook zij die in die moeilijke periode hebben  gefunctioneerd, bij keuzes voor dilemma’s komt /kwam te staan.

Het eerste exemplaar voor een van de vijftien aanwezige burgemeesters Jack Mikkers [r.] . foto © paul kriele, 16 april 2018. ...............................................................................................

Mikkers onderstreepte ook nog eens dat we moeten blijven herdenken. ‘In ’s-Hertogenbosch wordt meer en meer getracht Joodse generaties een gezicht te geven in boeken of documenten.

Het is belangrijk dat de geschiedenis ons scherp houdt,’ aldus Mikkers die aangaf dat eindelijk, na 70 jaar, alle 293 Bossche Joodse slachtoffers op drie plaquettes [in de Mortel] in beeld zijn gebracht.

Auteur J. Bader [*1942]

De auteur bracht in een korte toespraak  twee –wat hij noemde - belangrijke historische momenten van vervolging in beeld.  De een van vrijdag 3 januari 1932. Op die dag trokken veel joden van Boxmeer tot Bergen op Zoom naar de synagoge in Den Bosch waar opperrabbijn Salomon Heertjes zijn 25- jarig jubileum als geestelijk leider van de Brabants Joodse gemeenschap vierde.

Op 30 januari 1932 kwam Hitler aan de macht.

De auteur Jan Bader  bij zijn toesrpaak, bij de aanbieding van het eerste exemplaar en met zijn echtgenote. foto's © paul kriele,  16 april 2018. .................................................................................................

Een andere gebeurtenis was vijftien jaar later. Op 16 mei 1948 verzamelde een tiental joden zich in de Tilburgse Willem II straat. Drie dagen daarvoor was de staat Israel uitgeroepen.  Aan de gevel werd de vlag van de jonge joodse staat gehesen…

Bader die in zijn aanhef zijn chronische blik op de geschiedenis van de joden in Noord-Brabant  markeerde met 1932-1948, besloot met: ‘Voor de joden is de oorlog niet op 10 mei 1940 begonnen, evemin niet op 5 mei 1945 geëindigd’ .

Rabbijn Corrie Zeidler gaf, wat de besproken kroniek aangaat, vier aspecten aan die haar waren opgevallen:

-er was al vóór 1940 een grote mate van antisemitisme.

-nogal gemakkelijk werden vanaf 1940- tegen de joden- wetten aangenomen

-de joden droegen zelf de zorg voor de opvang van joodse vluchtelingen, die als ongewenst werden beschouwd

-na mei 1940 heerste er geen verzet van publiek en de overheid jegens de wetten tegen de joden. De regering in ballingschap zweeg en nagenoeg niemand zou de joden redden.

Rabbijn van de Liberaal Joodse gemeente Corrie Ziedler. foto © paul kriele, 16 april 2018. .....................................................................................................................

Zeidler die afsloot met een Kadisch, een joods herdenkingsgebed:’ Het is beklemmend dat er niets is geleerd van de geschiedenis’.

CdK Wim van de Donk

Commissaris der Koning Wim van de Donk begon met ‘auteur Bader heeft het onzegbare en onmeetbare zichtbaar gemaakt en een naam gegeven’.

Hierboven Commissaris der Koning Wim van de Donk bij zijn toespraak
en op het moment dat de commissaris het eerste exemplaar van alle delen in ontvangst mocht nemen.  foto's © paul kriele, 16 april 2018.
--------------------------------------------------------------------------------------------------

De commissaris vervolgt: 'Voor nabestaanden zal nooit de herinnering verdwijnen. Soms is de geschiedenis latent manifest, maar wij hebben een herdenkingsplicht, want er is weer uitsluiting en onderdrukking waar we van hadden gedacht: ’Dat nooit weer!’

De geschiedenis raakt nooit ten einde. Het kwaad van uitsluiting is nooit uit de tijd weg geweest. Daarom blijven we strijden voor democratie en de rechtstaat om de menselijkheid van ieder mens,' zo sprak Wim van de Donk, die besloot met: 'Namen – gezichten - geschiedenis - verhalen. Dat zullen we blijven doen omdat we zeggen: Dat nooit weer.'

Hierna werd aan alle aanwezige burgemeesters* een bij zijn gemeente deelboek aangeboden. Die geste maakte de stichting  Bernardus Hartogenis mogelijk.

*Aanwezige burgemeesters

Bladel, Boxmeer, Etten Leur, Geldrop, Goirle, Grave,
Haaren, 's-Hertogenbosch, Meiereij Stad, Sint Michielsgestel,  
Oosterhout, Oss, Son & Breugel,  Veldhoven en Vught.

Synagoge Prins Bernhardstraat 3e vl Roderick van de Mortel met rechts naast hem de burgemeester van Grave. 4e vl JackMikkers, 5e vl.samensteller Henk van der Linden en dan auteur Jan Bader en dan directeur van Uitgeverij Aspekt Perry Pierik. foto © paul kriele, 16 april 2018. ............................................................

Terug naar boven