100 jaar Bosch Belang

Gepubliceerd op: 29-12-2022 | Gewijzigd op: 08-01-2023
Podcast ‘Bossche Stadsgezichten’ over 100 jaar Bosch Belang* fixeert zich op Louis Neefs

*Zie noot onderaan van dit artikel over de jubileumbijeenkomst in het Bestuurscentrum op zaterdag 21 januari 2023.

Medio januari 2023 staat in de serie 'Bossche Stadsgezichten' Bosch Belang en dan met name Louis Neefs centraal. In dit artikel lopen we alvast op die podcast vooruit.
Neefs kwam in 1971 in de raad als opvolger van Harrie Kuijpers en voorganger van de huidige fractieleider Paul van der Krabben. In 1998 stapte Neefs, mede door de kritiek van PvdA en D66, op. We beginnen bij 1921 de oprichting van de Groep Kuijpers.

Louis Neefs van 1971-1998
raadslid voor Bosch Belang.

foto© erfgoed/ felix janssen

In 1923 trad de groep Kuijpers als politieke partij toe tot de gemeenteraad. Samen met Jan Cornet, Janus van Vught en …van Vliet was Kuijpers in 1921 tot de oprichting van die partij gekomen. Kuijpers* en zijn politieke vrienden hingen eerst nog even aan bij de Bossche Socialistische Partij, een gematigde afspiegeling van de Amsterdamse SDAP. Maar die kwam bij Kuijpers toch te streng in de leer over. Hij spreekt meer de taal van de [katholieke] Bossche arbeider. Van een gezamenlijk raadslidmaatschap komt het niet. In 1923 wordt de SP opgeheven en treedt de Groep Kuijpers met drie zetels aan als raadsfractie.
De eerste uitdaging is het Oeteldonks carnaval waarvan de viering in 1928 met een marathonzitting in de gemeenteraad door excessen ter discussie staat. Maar Kuijpers laat zich niet door de conservatief katholieken [r.k.-organisaties, de clerus en de katholieke pers/Het Huisgezin] omver praten. Kuijpers zette zich in voor de belangen van ‘de kleine man’, ook wel Jan Boezeroen genoemd.

Zo was Kuijpers onder meer oprichter van de ontspanningsvereniging ‘Alles voor Bejaarden’, de niet katholieke Bond van marktkooplieden [DVV], een mondharmonicakorps en op Tweede Paasdag 1938 opent hij het massaal bezocht evenement de Paaswei aan de Bossche pad. Dat Luna park moet geld opleveren voor een speeltuin in de wijk. ‘Arbeiders kinderen moeten kunnen spelen en ruimte krijgen en moeten zich mentaal en moreel kunnen ontwikkelen,’ aldus de op 31 mei 1891 geboren politicus.

Eikendonkplein
waar Kuijpers na zijn terugtreden in 1953 gehuldigd wordt.
Kuijpers [rechts] zittend onder de parapluies..
.........................................

Kuijpers raakt bijzonder populair, schrijft Frans van Gaal in zijn historisch overzicht van Bosch Belang.
In 1939 scoorde de Groep Kuijpers meer dan een vijfde van de stemmen Ook na de oorlog zette diens populariteit voort. Bij de eerste gemeenteraadsverkiezingen neemt Kuijpers de PvdA [opvolger van de SDAP] en de CPN de wind uit de zeilen. Ook de voortdurend oppermachtig Katholieke Volks Partij [KVP, later CDA] ondergaat acht later in mei 1953, een klap van jewelste. Zij verliest 10 % van de stemmen. In dat jaar behaalt de Groep Kuijpers 23,12 % van de kiezers aan zich, goed voor acht zetels. Hierdoor kwam hij met de KVP in een coalitie. Door die zetelwinst werd hij, na meer dan dertig jaar criticaster te zijn geweest, wethouder. Een positie die hij inneemt naast de door hem bekritiseerde KVP..
Kuijpers bleef vechten voor de positie van de arbeiders, kleine ondernemers zoals de marktkooplui, winkeliers en sigarenmakers [voor wie hij de woordvoerder was]. Hij had veel aanhang in de volksbuurt De Pijp. Bij de aanloop en sloop van de volksbuurt zette hij zich in voor vervangende woonruimte volgens het zgn. ‘Compensatieprogramma’. En dat gebeurde allemaal in de tijd van de sloop van die wijk[en], waar zijn kiezers zaten.

Harrie Kuijpers speciale
foto bij de huldiging vanwege jubileum 1923-1953
van de Groep Kuijpers..

Einde politieke loopbaan Harrie Kuijpers
In november 1955 stopt Kuijpers met zijn politieke loopbaan vanwege gezondheidsklachten. *Noot Harrie Kuijpers geboren in Den Bosch op 31 mei 1891 en overleden op 31 januari 1956.

Kuijpers was gehuwd met Elisabeth - roepnaam Wies- Nouwens, geboren in Den Bosch op 27 april 1894 en aldaar overleden op medio jaren vijftig [exacte datum onbekend].
Op 1 januari 1956 sterft Kuijpers, een verdeelde en onzekere partij achter zich latend. Kort ervoor had hij nog een fusievoorstel van de KVP afgewezen. Intussen waren ook de ’gegoede’ burgers fan van hem geworden. ..Kuijpers wijst dat voorstel van een bedreigde KVP af. In een verdeelde fractie benadert KVP-er Nico Schuurmans fractielid Guus Moerings voor het wethouderschap. Maar de Groep kiest voor Janus van Vught die toen al vanaf 1931 raadslid was. Na aandringen van CDA-wethouder Schuurmans kiest de Groep Kuijpers alsnog voor Moerings. In 1958 valt de Bossche fractie terug van acht naar twee zetels…
In de tumultueuze jaren zestig is er voor de Groep Kuijpers geen betekenisvolle rol weggelegd, aldus besluit Frans van Gaal de carrière Kuijpers.

De Neefsen: Louis senior en Louis junior

De vader van Louis Neefs ook Louis, is * geboren op 4 februari 1905 en overleden op 9 april 1973. Hij was aanvankelijk kleermaker, maar stapte door initiatief van zijn vrouw Wies Boelens [*Den Bosch, 31-1-1908 + Rosmalen, 21-7-2003] naar het vak van beddenverkoper. Dat besluit viel door het in 1930 vrijkomen van het pand Minderbroederstraat 14.
Die zaak heeft Louis junior, na zijn militaire dienst in 1955 van zijn vader overgenomen. Maar eerst volgde Neefs junior in de jaren 1945-1948 stages bij Grefkens, respectievelijk bij Van der Burcht. En door studie specialiseerde hij zich in woningtextiel, woninginrichting en behang, waar hij voor alle drie een brevet behaalde. Intussen opende hij ook nog -met een eigen agentuur voor behang- een winkel op het Hinthamereinde 20 A. In 1960 is Louis vanuit Snellestraat 52 [beddenshowroom] getrouwd en in Empel gaan wonen .Dat pand liep door naar Postelstraat 73-75.

Politieke carrière
Een andere tak van sport bij Louis Neefs was de politiek. In die bezigheid nam hij de instelling van Harrie Kuijpers als voorbeeld. Kuijpers kwam op voor de gewone man met name die in de volksbuurten. Kuijpers politieke baan viel samen met de jaren 50-60 die bekend staan als de jaren van de sloop van volksbuurten: de Hofstad, de Pijp en Beurdsestraat en Weversplaats met hun onbewoonbaar verklaarde woningen. Kuijpers, zelf sigarenmaker bij Goulmy en Baar en later marktkoopman in die tabaksbranche, steunde bij dat raadsbesluit de op straat gezette burgers door voor een overgangsregeling, een soort verhuizingsregeling, te pleiten.
Overstap naar de jaren zestig.
Van 1923 stappen we over naar de woelige jaren zestig. In 1966 verliest de KVP bij de gemeenteraadsverkiezingen zes zetels. Dat was desastreus. Neefs voorganger was Guus Moerings, al raadslid vanaf 1931. Op aan dringen van de KVP- wethouder Nico Schuurmans werd Moerings tot wethouder gepromoveerd. Maar in dat jaar valt de Groep Kuijpers terug van acht naar twee zetels.

Bosch Belang vanaf 1971 onder aanvoering van Louis Neefs
Met Louis Neefs, de man die in 1971 het voorbeeld van Kuijpers volgde, raakte het bekend als Bosch Belang, de naam die de Groep Kuijpers vanaf 1966 is gaan dragen. In datzelfde jaar 1971, bij de annexatie van Engelen, Bokhoven en Empel, wordt Louis Neefs de opvolger van Kuijpers in de raad. Bosch Belang haalt onder leiding van Louis Nee die zetels. Met een verschil van acht stemmen zouden het er vier zijn geweest.
Neefs pleit gelijk al voor een opwaardering van de voormalige gemeenten. Zo moet er ook aardgas komen in Engelen en een dependance van de muziekschool . Neefs wilde in 1972 ook een laagdrempelige lokale omroep. In 1980 komt Neefs- als eerste - in een debat over de minima met een voorstel tot kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen voor die minima. Maar Bosch Belang werd door de KVP, met name [opmerkingen van] wethouder Geert Verkuylen monddood gemaakt. Die tegenwerking leidde tot het opstappen van Moerings en Neefs uit de raadszaal.

Ondergrondse Concertzaal
In 1990 toont Neefs zich tegenstander van prestigieuze projecten met name het Casino. Bij de verkiezingen van 2 maart 1994 voert Bosche Belang de leuze: ‘Geen miljoenen voor een concertzaal’. De bouw van een ondergrondse concertzaal wordt gesteund door wethouder Hans Dona [PvdA] en Peter Claessen [D66]. Neefs wint met drie zetels meer en Dona zakt er vijf terug. Neefs legt dit uit als steun van de burgers voor zijn bezwaar tegen die concertzaal. In de coalitie voelt Neefs zich gekortwiekt, de mond gesnoerd . PvdA enD66 achten Bosch Belang ongeschikt voor bestuursdeelname. ‘Wij achten u niet meer geschikt als wethouder’ werd hem meegedeeld. Neefs voelt zich aan handen en voeten gebonden. In 1998 trekt hij zich terug uit de politiek

Paul van der Krabben
Met Paul van der Krabben maakt Bosch Belang in 1923- de eeuw rond. Van der Krabben is vanaf 1978 gemeenteraadslid, eerst bij CDA en daar in 1994 tot lijsttrekker benoemd. Maar bij de verkiezingen dat jaar verloren de Christen Democraten enkele zetels waarop Van der Krabben in 1995 overstapt naar Bosch Belang. Overigens- met het CDA - voelen beide fracties zich voorstander van een fusie met Rosmalen. Die fusie volgt in 1996 onder het burgemeesterschap van Don Burgers.....

....

Paul van der Krabben is voor meer invloed van de burger bij de politiek. Ook is hij voorstander van het houden van een referendum en plet hij voor 'social return'. Doel daarvan is 5% van gemeentelijke projecten te besteden aan het oplossen van werkloosheid.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van november 2014 gaat Bosch Belang op in een nieuwe groepering Stadspartij Knillis, Leefbaar ’s-Hertogenbosch en Leefbaar Rosmalen met als naam Bosch Belang.

Graafsewijk rellen december 2000
In het jaar waarin Van der Krabben 45 jaar raadslid zal zijn, eerst voor het CDA en vanaf 1995 [na een slecht verkiezingsuitslag voor de Christen Democraten] voor Bosch Belang. Slechts in de begin jaren 70 behaalde zij drie zetels waardoor zij deelgenoot werd van de coalitie. Paul van der Krabben wil meer invloed op de politiek en het lokaal bestuur door de burger en pleit voor een referendum Ook in 1994 was zij korte tijd coalitiegenoot.
Maar door een incident over vertrouwelijkheid moest hij en haar wethouder het veld ruimen. Van der Krabben had kritiek op het functioneren van Ton Rombouts bij de Graafsewijk rellen van december 2000. Guus Paanakker van Bosch Belang wordt gedwongen af te treden. Bosch Belang trok zich terug uit de coalitie [Rosmalens Belang, PvdA, CDA, VVD en Groen Links]. Sedertdien levert Bosch Belang geen wethouder meer.

Crisis door zwembad voorstel
Al jaren speelt een plan tot de bouw van een zwembad in West. Groot pleitbezorger daarvan is Frans van Valkenburg [1947-2022]. Maar dat voorstel wordt dor de coalitie verworpen en Bosch Belang stapt uit de coalitie. Paul Kagie blijft overigens aan als wethouder.
In 2014 behaalde Bosch Belang bij de gemeenteraadsverkiezingen nog eens vier zetels. Tegenwoordig slechts 1. Mede de kortstondige fusie met Leefbaar Den Bosch en Knillis is daar een gevolg van. In november 2017 gaat Bosch Belang samen met Knillis en Rosmalens Belang. Paul Kagie is wethouders kandidaat. Resultaat verkiezingen: vijf zetels. Maar voor Knillis blijkt het samengaan politiek gezien al gauw een mislukking te zijn. Stadspartij Knillis zakt in de peilingen.
Ook van der Krabben is met zijn 77 jaar intussen de nestor van de gemeenteraad geworden.

*Noot
Van der Krabben was in het dagelijks leven werkzaam bij DAF in Eindhoven als voorlichter en lid van de Centrale OR.

Dit is een artikel dat vooraf gaat aan de podcast over '100 jaar Bosch Belang en medio januari 2023 verschijnt.

Jubileumbijeenkomst in Bestuurscentrum
Op zaterdag 21 januari 2023 houdt de jubilaris Bosch Belang een bijeenkomst in het Bestuurscentrum. Op die zittng zijn de sprekers prof. dr. Marcel Boogers, dr. Frans van Gaal en burgemeester Jack Mikkers die het officële gedeelte afsluit met een felicitatie.

Terug naar boven