Presentatie boek 'Gewoon over geloof' van bisschop Mutsaerts

Printerversie

Gepubliceerd op: 20-11-2014 | Gewijzigd op: 21-11-2014
 ​Hulpbisschop Rob Mutsaerts  heeft donderdagmiddag 20 november 2014 in het bisschoppelijk Paleis zijn boek ​'Gewoon over geloof' gepresenteerd.  Dat gebeurde officieel met enkele lezingen door  prof. Frank Bosman, prof. Anton Zijderveld, en Paul Cliteur, een katholiek, een agnost en een atheïst .

De lezing van Paul Cliteur was- in deze setting -markant door zijn analyse van resp. zijn visie op het toenemend fundamentalisme en de verschillen tussen de diverse stromingen [landen/godsdiensten].
'In de strijd tegen het fundamentalisme moeten we delen naar een religieus morele staat. We dienen met het fundamentalisme, dat in de Islam heerst, in het reine zien te komen.
Met de opkomst van het theocratisch denken [God als de onmiddellijke gezagsdrager] en de kalifaten hebben we nog een lange weg te gaan.' Tenminste één aspect hebben de katholieken, de atheïsten en de agnosten gemeen: de rechten van de universele mens.' [zie onderaan de lezing van prof. Paul Cliteur]

Rechts: Hulpbisschop Rob Mutsaerts en daaronder mgr. Mutsaerts verwelkomt emeritus kardinaal Ad Simonis. foto's © paul kriele,  20 november 2014.

Volgens de auteur Mutsaerts, die ook enige humor in de krimpende- katholieke-Kerk waarneemt, is dat 'geloof nog altijd altijd de moeite waard. Het is een prettig, een redelijk geloof. Er komt logica aan te pas. Dan kun je ook in debat gaan. Maar we moeten wel staand houden waar we voor staan. Dan houden we als kerk stand.'

Mutsaerts heef dit boek willen schrijven om eens aan te geven hoe het nu werkelijk zit met dat katholieke geloof.'
Aanleiding te gaan schrijven, was mede het onbegrip dat Mutsaerts over het geloof aantrof. Zoals bijv. toen Adriaan van Dis in een filmpje over Afrika zich af vroeg of dat negermanneke, dat naast hem stond, ook in de hemel kan komen?
'Welnu,' dacht Mutsaerts, 'als zo een erudiet mens zich dat al afvraagt, dan wordt het tijd eens te vertellen hoe het werkelijk zit met dat katholieke geloof.'

De hulpbisschop toont de logica van het katholiek denken. De katholieke Kerk heeft een imagoprobleem. Dat ligt deels aan de Kerk zelf, deels aan onwetendheid en onbegrip van de buitenwacht.
Hij neemt de lezer mee naar zijn eigen jeugd, waar voetbal en popmuziek een prominente plaats innemen. Over de toekomst van de R.K. Kerk is hij verrassend optimistisch. 
Met deze uitgave werd Mutsaerts gestreeld doordat sprekers er cruciale elementen in waarnemen, zoals openheid, mediawijsheid, humor [maar niet als verpakking..], verbeelding [mede door de cartoons en de verhalen / parabels] en bescheidenheid.

De inleiders: Anton Zijderveld [*21 november 1937]

Professor Anton Zijderveld

Anton Zijderveld is opgegroeid  in Utrecht en ging daar naar de Christelijke lagere school, waar hij door een christelijke onderwijzer onder meer met opvattingen over waarheid werd  'groot gebracht'.
Met een anekdote adstrueert Zijderveld dat aspect waarheid. Maar het zette hem ook aan tot twijfels..
De lezing van de professor draaide over twijfel[s].
 Hij schreef er een boek over:  'Lof der twijfel'.

Een van zijn anekdoten was het verhaal over de stellige waarheid van zijn schoolonderwijzer. DE Satan zou daar, achter dat grote paleis op de Maliebaan wonen.
Op een dag stapte daar een man in gewaad met een grote hoed op met een kwastje eraan, uit en begroette ons schooljongens en aaide mij over mijn bol en deed heel vriendelijk. Satan had een adres !, dacht ik plots.
Op school vertelde ik dat hij Satan had gezien, maar dat het helemaal geen Satan was. U liegt, zei ik tegen mijn onderwijzer. Waarop die reageerde: 'Er staat geschreven, de duivel tooit zich in schaapskleren...'. Toen begon ik te twijfelen.
Studies
Maar toen ik later aan de Protestante faculteit  van Utrecht 'Godgeleerdheid' ging studeren [Dat had ik nooit moeten doen'] - sloeg daar de twijfel toe. 
De waarheid is niet alleen natuurwetenschap. Het is meer. Het gaat om waarden en normen en de betekenis van het leven en de dood. 

Later zouden bij Zijderveld nog studies Godsdienstige Sociologie [in de VS] en Culturele Sociologie volgen. Tot slot is Zijderveld afgestudeerd in de filosofie.
'Ik geloof sterk in een religieuze waarheid ipv een natuur wetenschap. In de theologie gaat het om de openbaring. Dat mis ik wel in Mutsaerts boek, sprak Zijderveld. Openbaring, dat vind ik in de prediking, zoals de protestanten dat kennen en in de ceremonies, zoals katholieken dat praktiseren.


Het boek zal regelmatig irriteren maar, als je goed leest, ook tot nadenken aanzetten. Veel clichés over orthodoxe katholieken die doorgaans domweg als fundamentalisten worden weggezet, prikt hij met het nodige enthousiasme door.’
Tot slot bracht Zijderveld hulde aan het werk van de auteur, aan de inbreng van humor. 'Uit zijn werk spreekt een geloof uit dat vol humor zit en ook vol twijfels. Dat vind ik sympathiek.'

Frank Bosman cultuur theoloog [ *3 november 1978]

Professor Frank Bosman

'Mutsaerts’ nieuwste boek is een intrigerende mengeling van autobiografische passages (vooral over voetbal en kokosmatten) en stevige (ik zou haast zeggen: ouderwets-degelijke) catechese, gelardeerd met cultuurtheologische doorkijkjes en leuke taalvondsten.’

Bosman, vervolgens wat diepzinniger en filosoferend:  'Deze nieuwe tijd vraagt  om nieuwe strategieën.
Dat geldt zeker voor de Kerk, zowel in de toonzetting als in de vorm.


De leiders moeten kontakt blijven houden met hun achterban. Interactief zijn. Dat kan via de sociale media, zoals paus Franciscus doet, of bijv. door boeken te schrijven. Maar het gesprek is het belangrijkste.

Dan komt bij Bosman plots de oorzaak van de leegloop en de crisis in de Kerk aan de orde.   De theologen onder wie Peter Nissen en Huib Oosterhuis beweren dat de Kerk zich niet heeft aangepast aan de cultuur van de samenleving.  Maar de bisschoppen vinden juist dat de neergang in de Kerk juist  aan de tteologen te wijten is.
Laten we er samen eens over praten. Er is meer dat ons bindt dan dat ons scheidt.'

Paul Cliteur rechtsgeleerde en filosoof  [*6 september 1955]

Professor Paul Cliteur .

Cliteur werd door de auteur geïntroduceerd met:
'Je bent in het geloof een van de weinigen die over humor kan schrijven.'

Cliteur: ‘Waarom ben ik geen “katholiek”? Er is namelijk zo veel in het boek van Mutsaerts wat ik kan onderschrijven. Wat hij zegt over ook mijn favoriete auteur C.S. Lewis bijvoorbeeld. Wat hij zegt over Jean Valjean, de hoofdfiguur uit Victor Hugo’s Les Misérables.

Ook wanneer hij zegt “Je hoeft geen fan van Wilders te zijn om te zien dat de hypocrisie van zijn tegenstanders werkelijk stuitend is”.


De uitgangspunten van het geloof vormen een heel natuurlijk debat. Elke positie die je inneemt is een voorlopige positie. Niemand bezit dé kennis of dé waarheid.

Ik heb genoten van zijn aanstekelijk enthousiaste stijl van schrijven. Het is een boek dat vele lezers verdient,’ 
aldus Cliteur die getroffen was door de humor en de theologische kant. Die vind ik ook erg interessant .'

Daarop kaartte Cliteur een  actueel onderwerp aan. Dat van de verschillen tussen de diverse stromingen [landen/godsdiensten]. 'In de strijd tegen het fundamentalisme moeten we delen,' zei Cliteur, 'naar een religieus morele staat. We dienen met het fundalisme, dat in de Islam heerst, in het reine zien te komen. Met de opkomst van het theocratisch denken [God als de onmiddellijke gezagsdrager] en de kalifaten hebben nog een lange weg te gaan.'  Op Tenminste één aspect hebben de katholieken, de atheïsten en de agnosten gemeen:  de rechten van de universele mens.'

Anton de Wit  [*Bergen op Zoom,1979]

Journalist Anton de Wit.

Anton de Wit, journalist, auteur en redacteur van beroep, is woonachtig in Nijmegen.
De Wit was werkzaam onder meer voor het Katholiek Nieuwsblad, schreef columns in Trouw en was/is medewerker  van diverse boeken.*

De Wit studeerde journalistiek in Tilburg, met als specialisatie tijdschriftjournalistiek.

Sinds zijn afstuderen in 2002 is hij werkzaam als freelancer, wat betekent dat hij over van alles en nog wat schrijft
met een lichte voorkeur voor levensbeschouwing, filosofie en cultuur.

De Wits lezing
De Wit vroeg  zich eerst nog af of een bisschop  wel of niet een boek moet schrijven? ' Als dat zo is, wees dan bereid tot een belangrijke opgave: een verantwoorde verontschuldiging [apologetisch]. Dat is wel een noodzakelijke opgave om dat te doen.
Let dan wel op openheid  [empathie], media wijsheid,  humor, maar niet als verpakking, verbeelding en bescheidenheid. Ik ben getroffendoor de deugden die ik hier in de geloofsverantwoording teruglees en ook door de grote kennis van zaken.'
*zie ook de site  Anton de Wit

Rob Mutsaerts, 'Gewoon over geloof '[ISBN 978-90-75717-91-4] prijs € 13,90.

Terug naar boven