Zoeken
Achter de Poort: tegenstellingen over toekomst historische binnenstad
Printerversie |
.jpg)
Eerst stelde zich de panelleden voor die door de soms wat weifelende Henk Langenhuijsen en de regisserende Frans van Gaal werden geïnterviewd.
In de Knillispoort, waar het wel huiselijk is, maar door de beperkte ruimte en faciliteiten [zoals een panel onder de trap] kon aan maximaal 40 personen een zitplaats worden aangeboden.
Langenhuijsen en Van Gaal lichtte toe dat dit initiatief is voortgekomen nadat ze niet meer in de raad vertegenwoordigd zijn en Knillis behoefte heeft aan nieuwe kontakten en netwerken. Ook speelde mee het verdwijnen van de Culturele Salon waardoor er een zeker spijtgevoel was ontstaan. Zo is deze verhuizing naar de Knillispoort ontstaan. Vandaar ook de nieuwe naam 'Achter de Poort'.
Knillispoort: Achter de Poort. De panelleden van Achter de Poort en de interviewers vlnr Henk Langenhuijsen, Peter Verhagen, Jeroen van de Ven, Wies van Leeuwen, Michael Bol en Frans van Gaal. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
![]() |
Panelleden: ambtenaren, architecten en een cultuurhistoricus
Peter Verhagen vanaf 1964 ambtenaar bij de gemeente en in1972 doorgegroeid naar leider van het unieke en enorme [omvang en kosten] Binnendiezeproject: ‘Ik heb 40 jaar gewerkt waarvan 30 jaar gezeten,’ zo begon Verhagen zijn introductie.. .
Verhagen, ook auteur van diverse publicaties/ boeken staat bekend om zijn breedsprakerige visie, die soms met een gedateerde kwink gepaard gaat. Maar die daarin naast zijn deskundigheid ! ook een man toont uit het verleden, die getuigt van een minder flexibele visie en voor zichzelf niet meer de ruimte neemt naar een eigentijdse stad en een veranderende samenleving te kijken. Daarin manifesteerde hij zich wel verschillend met de andere sprekers.
-Verhagen onderstreepte het behoud aan parcellering, fijnschaligheid, de rooilijnen en de –middeleeuwse- kappen op panden in de binnenstad. ‘Dat beeld is in de loop der jaren aangetast. Want daar is wel zeker ‘moderne’ architectuur gekomen, als zou dat niet zijn gebeurd,‘ aldus de man achter een van de grootste toeristische attracties die de stad heeft gekregen.
-Jeroen van de Ven de man achter ‘Tarra architectuur & stedenbouw’ presenteerde Plantlab en zijn nieuwe bureau in de De Gruyterfabriek, waar het inbrengen van een lift [achter een spiegelwand= vanishing act] en de renovatie van een oud gebouw samen gaan.
![]() |
Jeroen van de Ven van architecten en stedenbouw Tarra. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
-Wies van Leeuwen
Deze als ambtenaar uitziende cultuurhistoricus/biograaf stelt zich meer als een beschouwende deskundige op. De provincieambtenaar gaf het voorbeeld van Valkenburg, waar twee stadpoorten terugkeerde, de een gereconstrueerd en de ander gerestaureerd.
Daarmee toonde die stad aan hoe je iets ook kunt oppakken. 'Je kunt op verschillende manieren met de stad omgaan,' zei Van Leeuwen. 'In Den Bosch begint men met een discussie en stellen partijen zich tegenover elkaar op. In Zuid-Limburg is men met plannen gekomen en werd er naar oplossingen gezocht. Valkenburg heeft met die terugkeer van stadspoorten het verhaal van de stad willen vertellen,' aldus Van Leeuwen.
-Michael Bol van architectenbureau Mens en Pruyn.
Bol is sedert twee jaar betrokken bij de stichting Conceptenbouwers. 'In die positie onderzoeken wij de manier waarop er met een stad wordt omgegaan. Daar gaat aan vooraf het peilen van de behoeften die er in de stad bestaan om te zien waar de stad aan toe is.. Dat doen wij proefondervindelijk.’
Als voorbeeld noemde Bol het complex De Heus op de kop van ’t Zand, een creatieve hotspot met uiteenlopende faciliteiten: van horeca, wonen, een theater muziekpodia en wellicht een zwemkom. ‘Dat wordt een plek om te zijn, maar die we eerst gaan faciliteren.’
Architect Michael Bol. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
![]() |
Na deze voorstelling van deelnemers aan het panel legde Henk Langenhuijsen hen de vraag voor Blijft Den Bosch achter bij de tijd?
-Wies van Leeuwen ‘We besteden onze energie door het kunstmatig creëren van tegenstellingen. Dat is te eenzijdig. Er zijn verschillende manieren om met den stad om te gaan. In de geschieden is altijd wel teruggegrepen naar het verleden. Oud en nieuw moeten samen gaan. Wat er nu gebeurt - put en poort- moet je zeker niet benoemen met Eftelingisering. Daarover discussiëren houdt op. In die zin lopen we achter.
-Peter Verhagen Ben je vóór behoud..?
Vehagen laat aan de hand van een geprojecteerde luchtfoto van de binnenstad zien de markante rooilijnen, het straten patroon, de parcellering en de puntige daken.
Je ziet op deze foto veel moderne architectuur. Dus je kunt niet zeggen dat er te weinig moderne architectuur heeft plaats gevonden. Dus we moeten iets anders.
![]() |
Peter Verhagen voormalig projectleider van de restauratie van de Binnendieze. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
Bij de stadsput was er geen protest tegen de sloop van het puthuis. Mag er iets moderners komen? Kom dan met een plan, zoek omstanders. Ik ben voor! Maar dan wel de perceelsgrenzen en het dakenplan handhaven.
Coen Free intervenieerde met zijn opmerking dat aan het terugplaatsen van het puthuis een democratisch besluit ten grondslag ligt en dat de stichting 1522 gevraagd werd dat besluit uit te voeren.
‘Architectuur,’ aldus Free, reagerend op moderne nieuwbouw zoals het voormalige kantoor van Tarra op het Brugplein/hoek Havensingel, dat is ook sociale innovatie en niet alleen technische innovatie.
-Jeroen van de Ven [Tarra] 'Aan mensen moet de ruimte gegeven worden iets met de stad te kunnen doen. Daar is, volgens mij, voldoende ruimte voor. Maar we komen te weinig tot een nieuw product.
Michael Bol: ‘In Den Bosch is sociale innovatie lastig. Den Bosch is een echte regentenstad. Ofwel er bestaat maar een beperkte inspraak. Tilburg is meer een netwerk stad . Hier moet je je aan regels houden. Dat remt de sociale innovatie.
Wies van Leeuwen, provinciaal ambtenaar inzake cultuurhistorie. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
![]() |
-Wies van Leeuwen reagerend op Bol: ‘Ik ben daar niet bang voor. Er wordt toch veel vernieuwd in de stad. Regenten willen standpunten opleggen. Ze weten zeker hoe het moet. Je dient besluiten te nemen op basis van discussie en op basis van de omgeving, aldus Bol.
-Peter Verhagen Maar het moet wel passen in de organische structuur. [*organisch, zoals die er van oudsher, van nature bestond…]
Wies van Leeuwen: ‘Bouwen volgens een organische structuur geeft ook mogelijkheden in een oude wijk weer nieuwe plannen te ontwikkelen. Maar ook weer niet te organisch, dat werkt belemmerend.’
-Jeroen van de Ven, die reageert op de uitlatingen van Verhagen, dat het Paleiskwartier al een achterbuurt is geworden, waar is alles vies en vuil. Er gebeurt geen onderhoud. ‘Neem Boschveld, die wijk is gereconstrueerd met inspraak van de bewoners. Daar heerste van oudsher werk en ambacht. Dat dreigde bij de sanering te verdwijnen. Dat is tegengehouden na kritiek van de bewoners op de eerste plannen.'
Toekomst binnenstad?
Henk Langenhuijsen legde elk panellid de vraag voor:
Hoe denken jullie over de toekomst van de stad?
Jeroen van de Ven: ‘Ik ben daar zeer hoopvol over. Den Bosch is een prachtige woonstad en dan let ik op de aspecten veiligheid en sociale cohesie.
De in Helvoirt woonachtige Peter Verhagen, voorspelt, dat als hij eenmaal kleiner gaat wonen, terugkeert naar Den Bosch. Ik zie het oude GZG-terrein zich positief ontwikkelen. Daar keert iets terug van de oude Bossche structuur, als kleinschalige woonwijk met een Binnendiezeloop en
En over de Zuid-Willemsvaart zegt Verhagen: ‘Gooi dat kanaal niet dicht, maar geef er wel een goede bestemming aan. Wat dit binnenstadsaspect betreft : daar is veel te laat over nagedacht. Pas nadat de omleiding is geopend begint men plannen te bedenken.
Wies van Leeuwen die aantrekkelijke elementen in de stad herkent, zegt optimistisch te zijn over de kanaalplannen. Er zijn elementen om er iets leuks van te maken. Michael Bol schaarde zich in dit opzicht achter Van Leeuwen
en refereerde aan het CCC met zijn bijzondere inspraakbijeenkomsten en de suggesties die er over de Zuid- Willemsvaart bestaan. Het is een energieke stad, het bruist er van de ideeën. Maar… , er gebeurt te weinig mee door de regentenstructuur die ik al eerder noemde.' Bol liet merken dat het door die struvtuur verstikkend.werkt...
![]() |
Frans van Gaal, de initiatiefnemer van een nieuwe 'Culturele Salon' met de naam 'Achter de Poort''. Van Gaal wil de resultaten van de discussies aan 'de politiek' voorleggen. foto © paul kriele, 15 maart 2015. |
Discussie aan de hand van stellingen
Na de pauze volgde een discussie aan de hand van stellingen die aan het publiek en de panelleden werden voorgelegd . Frans van Gaal nam zich voor een notitie daarvan aan B&W en/of de raadsleden voor te leggen.
Terug naar boven