Zoeken
700 jaar Zwanenbroeders Prinses Beatrix op concert /Ode door EricAlink
Printerversie |
Ode aan Illustre Lieve Vrouwe Broederschap
van stadschroniqueur Eric Alink, op zondag 23 september 2018, bij plechtigheid in St. Jan, uitgesproken
CIRKEL
Zevenhonderd ranke takken
stengels twijgen riet en klei vlechtwerk van vernuft en klasse aan het water - panta rhei*
Oeverloos beschermt het nest in weer en wind bij elk getij breekbaar leven, broze broedsels elf op de schaal van Ei Zevenhonderd snaveltikken dadendrang die zich ontplooit Zwanenbroeders stille hoeders van de deugd in 't wit getooid IJle hoogte, duizeldiepte wiojze wegen- oud kompas wie trager koers zet naar het heden hervindt wat hij verloren was Zie de stoet van broeders dromen waan kleef aan - hun diepste wens dat we oog en ootmoed schenken aan de zwaan in elk mens Open harten, laat ze kieren volières van de geest hemelsblauw is de gedachte die geen net of lijmstok vreest Hoor het koor van wereldvogels brengt een ode aan de zwaan Onze Illustre Lieve Vrouwe laat hun klanken samengaan Dag en nachtegalen talen naar de zilveren partituur wielewalen zingen stralen zonlicht voor de tureluur ..........................................................
|
Grutto's, vinken, ortolanen
vederlichte notenbalk a capella pelikanen in duet met torenvalk Maar hoger dan hun jonge odes boven stad en ommeland zweven zwanen, oude bodes van geloof in broederband Lieve Vrouwe, vroede Moeder wit en zuiver het symbool zevenhonderd zwanen cirkelen om uw hoofd - een aureool Hoor ze zingen over gratie levenskunsten en cultuur caritas en contemplatie de tradities - eeuwig vuur Zevenhonderd zwanen klommen donzen soevereiniteit zwanenzang zal nooit verstommen oneindig de vergankelijkheid Want op vleugelkracht van broedschap oud verbond dat nimmer striemt wieken zij in wolkeloosheid nieuwe tijden, kim die kiemt. * alles stroomt ................................................................ |
De regerend proost Diederik Laman Trip verwelkomde zondagmiddag 23 september 2018 bij de Noorderpoort van de St. Jan, weliswaar in de regen, Zwanenbroeder prinses Beatrix .
In een volle kathedraal, met ook een doorsnee van de Bossche samenleving aanwezig [o.a. 50 Blauwe Engelen en hun partner], werd door de Capella Pratensis de Schola Cantorum en het Nationaal Vrouwen Jeugdkoor met de philharmoniezuidnederland enkele klassieke [Vivaldi's Gloria en Fauré's Pavane], ook een voor deze feestelijke gelegenheid, nieuwe compositie uitgevoerd.
Burgemeester Roderick van de Mortel was de op zijn gevatte en ludieke wijze 'de master of ceremony'.
Aan bisschop Gerard de Korte de eer de genodigden -met een duidende boodschap- welkom te heten.
Bericht van 30 juli 2018 Prinses /Zwanenbroeder Beatrix woont concert 700 jaar Zwanenbroeders bij.
![]() |
Portret van de toenmalige prinses Beatrix in het Zwanenbroedershuis. Opmerkelijk dat Beatrix dit, in 1963 gemaakte portret, goedkeurde. Het werd geschilderd door de in Den Haag [*1895] geboren Bernard van Vlijmen. Maar in diens geboortejaar verhuisde het gezin naar Schijndel. Naast Beatrix hangt het schilderij van haar moeder Juliana, dat vijftien jaar eerder - in 1948 - is gemaakt in een na-oorlogse romantische stijl. Dat van Beatrix is meer in een toenmalige glamourstijl neergezet, aansluitend op de toen beroemd geworden actrice Grace Kelly. Het bestuur vond de uitbeelding als actrice nogal gewaagd en was bevreesd dat de prinses het niet zou appreciëren. Maar Beatrix was het met dit kunstwerk helemaal eens. foto © paul kriele, 25 september 2014. ............................................................................................. |
Zondag 23 september 2018 zal prinses Beatrix in de Sint Jan het concert bijwonen dat plaatsvindt rond 700 jaar Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Het concert komt voort uit een van de belangrijkste taken die de Zwanenbroeders al bij de oorsprong van haar bestaan, 700 eeuwen geleden, had: het musiceren van in opdracht verstrekte –veelal religieus getinte- muziekstukken. Zodoende zijn in het archief van de Zwanenbroeders tien handgeschreven en rijkelijk geïllustreerde muziekboeken bewaard gebleven. Deze dikke boeken [van groot formaat] maken met tientallen andere objecten en kunstwerken onderdeel uit van de tentoonstelling rond 700 jaar Zwanenbroeders in Het Noordbrabants Museum.
![]() |
|
|
-Links: Momenteel in Het Noordbrabants Museum: Eeuwen oude, rijkelijk geillustreerde koorboeken der Zwanebroeders. -Boven Het Zwanebroedershuis mag zich, gezien de publiciteit in 2016 [Jeroen Boschjaar] en de expositie in Het Noordbrabants Museum verheugen in een toenemende -internationale- belangstelling. 'De Kring Vrienden' van 's-Hertogenbosch verzorgt er rondleidingen. foto's © paul kriele, 25 september 2009 en 28 februari 2018[l.]. |
Borrel in de Jeroen Boschtuin Na afloop vindt er een borrel plaats in de Jeroen Boschtuin, waarnaar te voet wordt heen gewandeld. Daar zijn behalve voor uitgenodigd, leden van het stadsbestuur en het bisdom [o.a. mgr. De Korte], leden van maatschappelijke organisaties, maar nog belangrijker: burgers die een brede afspiegeling vormen van de Bossche burgerij. Die samenstelling omvat 700 gasten. Het is overigens niet voor de eerste keer dat Beatrix door de Zwanenbroeders is uitgenodigd. Beatrix was al, voordat zij koningin werd, bij uitzondering, lid van de mannengemeenschap der Zwanenbroeders. Ook haar grootmoeder Wilhelmina en haar ouders prinses Juliana en prins Bernhard waren lid, evenals hun voorvader Willem van Oranje, de eerste protestant die lid werd.. Vanaf de reformatie is de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap als instituut dan ook een meer oecumenische afspiegeling van de bevolking.
![]() |
![]() |
Het is de oude kloostertuin van de paters Redemptoristen, van de St. Jozefkerk.
foto's © paul kriele, 6 augustus en 7 november 2011.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hoogtepunten bij 700 jaar Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, de Zwanenbroeders bericht van 16 januar 2018.
De regerend proost LamanTrip [*1946] gaf dinsdagmiddag 16 januari 2018 in het Zwanenbroedershuis een toelichting op het jubileumprogramma rond 700 jaar Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, kortweg De Zwanenbroeders. Hoogtepunten zijn de expositie in Het Noordbrabants Museum met topstukken uit de collectie, zowel van het museum [dat ook voor een groot deel op Den Bosch gericht is] en uit de collectie van de Zwanenbroeders [d tien handgeschreven en getekende koorboeken uit de 15e eeuw en de twee altaarkasten van Adriaen van Wesel, ook uit de tijd van Jeroen Bosch.
Programma hoogtepunten zijn: De oecumenisch dienst op vrijdag 16 februari 2018 in de St. Jan met koning Willem Alexander en het concert, door Laman Trip een muzikaal evenement op 23 september 2018. In ook weer de Sint Jan zullenmet drie koren [de Schola Cantorum,de Capella Praetensis en het Vrouwenkoor Vocaal Talent Nederland] optreden. Nieuw is dat de schakelklas van het KW1-College dat in dat concert meezingt met het Vrouwenkoor.
De 72-jarige regerend proost Diederik Laman Trip die een inkijk gaf in het jubileumprogramma 700 jaar Zwanenbroeders 1418-2018. foto © paul kriele, 16 januari 2018. ............................................................................ |
Modernisering
De Broederschap niet de aller oudste in Europa, maar wel de enige oecumenische, ondergaat dit jaar een interne verjonging. Niet alleen de regerend proost Diederik Laman Trip treedt af vanwege het bereiken van de 72-jarige leeftijd, ook wordt hij -in plaats van proost- honorair proost, wat hem de functie van medevergaderlid ontneemt. Laman Trip blijft adviseur.
De Broederschap telt twee maal 18 proosten: 18 rooms-katholieken en 18 uit Reformatorische kring. Zij zijn degenen die aan de vergaderingen in de vergaderzaal [voorzijde van het Zwanenbroedershuis deelnemen.
Laman Trip tipte onder meer nog aan dat de Broederschap publiekelijk en in haar taken [onder meer armenzorg en behoud Cultureel Erfgoed en tradities] bescheiden en terughoudend blijft. 'Maar er zijn wel de luiken open gezet', sprak de regerend proost. 'Dat is erg succesvol en zal ook worden gecontinueerd. Aan de viering van dit jubileum is bijna twee jaar voorwerk verricht', aldus de bijna 72-jarige proost.
'Zeven eeuwen viert de Broederschap zonder onderbreking elk jaar de Broederschapsmaaltijd, ook wel de Zwanenmaaltijd genoemd. Dat vormde feitelijk de inspiratie voor deze expositie, sprak,' Joris Weterings conservator van Het Noord Brabants Museum. Een langgerekt tafel staat dan ook centraal bij de opstelling van de expositie in de oude vleugel van het museum. Het symbool van zeven eeuwen Zwanenmaaltijd.
-Hierboven: vlnr: Zwanenbroeder Roderick van de Mortel [burgemeester van Vught], commissievoorzitter van de expositie '700 jaar Zwanenebroeders' Frank Heerkens Thijssen, Gus van der Feltz die rond het jubileum de communicatie verricht, vooraan Frans Joseph Rouppe van de Voort griffier bij de Zwanenbroeders en net zichtbaar de conservator van Het Noordbrabants Museum Joris Weterings. -Rechts boven: Regerend proost Diedeirk LamanTrip en Zwanenbroeder Roderick van de Mortel, die zeven jaar procurator [gebouwen beheerder] is geweest. -Rechts: De achterzaal, waar de lezingen en diners worden gehouden. foto's © paul kriele, 16 januari 2018. |
Ook zal dit jaar nog een documentaire over de Broederschap uitkomen. Deze film '700 jaar Broederschap' wordt gemaakt met René Bastiaansen [Rijksarchief in Citadel] en Marjolein van Poppel.
Doordat Laman Trip en vier andere proosten, vanwege anciëniteit af moeten treden, kan er door verjonging een nieuwe wind gaan waaien. Laman Trip noemt dat 'een intensievere actie'.
Doordat Laman Trip en vier andere proosten, vanwege anciëniteit af moeten treden, kan er door verjonging een nieuwe wind gaan waaien. Laman Trip noemt dat 'een intensievere actie'.
![]() |
|
Wapens van nieuw ingeschreven leden. | Detail van de foto links met de inschrijving van 'Hieronimus Aquens [van Aken]alias Bosch een vermaard schilder'. |
B ![]() |
|
Kunstschatten van de Zwanenbroeders -Boven: Fragment van het altaarstuk van Adriaen van Wesel. Visioevan keizer Augustus en de sybille van Tilbur. -Rechts boven:. Fragment uit het nieuwe reglement [na de Reformatie] gedateerd 27 februari 1642.met de veertien nieuwe protestantse leden. -Rechts: kazuifel, van het Schlosser Ormat geschonken aan de Broederschap rond 1475. foto's © Het Noordbrabants Museum/Michiel Elsevier Stokmans. |
![]() |
De buiten echtelijke dochter van Philips IIdie in het Geertruiklooster verbleef. .................................................................................. |
Zaal met koninklijke portretten van leden van de Zwanenbroeders
De zaal met koninklijke portretten van leden van de Zwanenbroeders vlnr Willem van Oranje, toenmalig koningin, later prinses Juliana en koning Willem Alexander. ..................................................... |
Bericht van 11 januari 2018 Bezoek Willem Alexander aan 7 eeuwen Zwanenbroeders
Op vrijdag 16 februari 2018 zal koning Willem Alxander de Ilustre Lieve Vrouwe Broederschap met een bezoek vereren Dat ko

De koning zal eerst een oedumenische dienst rondom 700 jaar Zwanenbroeders bijwonen in de Sint Jan en vervolgens de opening verrichten van een jubileumexpostie in Het Noordbrabants Museum en afsluitend zit de koning aan aan een diner met de leden van de Broederschap en hun partners. Daar is de regerend proost Diederik Laman-Trip de gastheer.
De koning opent dan bij deze gelegenheid te houden expositie 'Geloven in vriendschap 700 jaar Zwanenbroeders in 's-Hertogenbosch' in Het Noordbrabans Museum. Met dit bezoek wordt officieel en koninklijk het jubileumjaar van de Zwanenbroeders, waar ook Alexander lid van is, evenals zijn moeder Beatrix en wijlen zijn grootmoeder prinses Juliana geopend.
Hoe het jubileumprogramma '700 jaar Zwanenbroeders 2018' er uit zal zien .. Over die planning valt dinsdag 16 januari 2018, na intern beraad,de beslissing.
De expositie in Het Noordbrabant M useum omvat eeuwen oude kunstschatten van de Zwanenbroeders met bijv.oude kazuifels, laflaatbrieven op perkament, tinnen bekers [ook die van Willem vanOranje] en zilveren schenkkannen en kostbare serviezen en couverts. Maar ook een tiental handgeschreven zangboeken behoren tot de collectie.
Koning Willem Alexander is vrijdagmiddag 16 februari in Den Bosch |
........................![]() |
![]() |
Het Zwanenbroedershuis in de Hinthamerstraat. .......................................................................... |
Terug naar boven