‘Verdwenen Kerken in Noord-Brabant’ aangeboden aan bisschop De Korte

Met een korte ceremonie, waar enkele toespraken van de auteur Wies van Leeuwen en van de voorzitter van de stichting ABC, Ton Nelissen,aan vooraf gingen, is woensdagavond 20 september 2017 in Boekhandel Heinen het boek ‘De Verdwenen kerken van Noord-Brabant’ gepresenteerd.

Auteur Wies van Leeuwen bood na een van hem bekende -met humor en relativeringen doorspekte- toespraak, aan drie personen een ’eerste exemplaar’ aan van het rijk geïllustreerde boek. Aan Miriam van Leeuwen-Pilet, de echtgenote van Wies,  die voor  de test had gezorgd, bood Ton Nelissen voorzitter van de stichting ABC, een boeket bloemen aan.

Aanbieiding van het 'eerste exemplaar' van 'Verdwenen kerken in Noord-Brabant' door de auteur Wies van Leeuwen  aan bisschop Gerard de Korte. foto's © paul kriele, 20 september 2017. ....................................................................................................................................	In zijn toespraak refereerde de cultuurhistoricus Van Leeuwen aan het herinneringsvermogen van de Brabander die blijkbaar niet meer ziet wat er in het landschap zo al aan monumenten is verdwenen. Het was zijn bruggetje naar 'Verdwenen kerken..'.

Ton Nelissen begon zijn toespraak met een eerbetoon aan wijlen Jos van der Ven, de oprichter van de Stichting ABC. ‘Ik sta op deze plek in de schaduw van mijn voorganger. Jos gaf aan de stichting een smoel. Hij zorgde dat de studies en drukwerken bij het grote publiek kwamen’.

Hoewel Nelissen zei niet met cijfers te gaan gooien. ‘Dat kan ook niet want de stichting heeft nauwelijks nog geld..’.  , kwam hij kwam toch met een korte terugblik waarin wat aantallen en jaartallen boven tafel kwamen: ' de stichting heeft vanaf haar oprichting in 1996 27 boeken gerealiseerd en de 28ste dus vanavond. Haar rol is initiatieven en ideeën van historici en onderzoekers op de markt te zetten.   En dat weten te realiseren met het Prins Bernhard Cultuur Fonds, de stichting Mastboom Brosens en recentelijk ook met de Rosmalense verzekeraar  Donatus en het Nelissen-Smit Fonds.

En Nelissen besloot met lof uit te brengen aan de auteur Wies van Leeuwen om zijn  doorzettingsvermogen, zijn creativiteit en zijn energie. 0ok  gaf de voorzitter van ABC een compliment aan vormgever Stephan Lerou.

Er komt nog een boek uit: De mooiste huizen van Brabant’. Ook van Wies van Leeuwen. Daarna -eind 2018 -gaat het bestuur de stichting ABC opheffen. Nelissen: 'De gemiddelde leeftijd speelt in dat besluit een rol en ook dat andere gezelschappen en genootschappen dergelijk werk als wij doen, kunnen uitbrengen'.
De voorzitter besloot met aan Miriam ipv aanj Wies van Leeuwen, een boeket bloemen te overhandigen.

-Links: De auteur, tot 2015 architectuurhistoricus bij de provincie, Wies van Leeuwen [*1950] dankte specifiek de stichting ABC, het Prins Bernhard Cultuurfonds en  Pierre Rutgers van de provincie en directeur van Buro Buren, Advies en Organisatie. Uiteraard ook de  vormgever Studio Stephan Lerou, die de uitgave mogelijk hebben gemaakt.

-Boven: Momentopname inde bovenzaal van Boekhandel Heinen in de Kerkstraat, waar het rijk geïillustreerde 'Verdwenen kerken in Noord-Brabant' werd gepresenteerd.  -Rechts: Niet aan de auteur maar aan diens echtgenote Miriam van Leeuwen-Pilet werd een boeket bloemen overhandigd namens de sichting ABC in de persoon van voorzitter Ton Nelissen. foto's © paul kriele ,20 september 2017. .....................................................................................................

Toespraak door auteur Wies van Leeuwen
Wies van Leeuwen begon zijn toespraak met de constatering dat de mensen een slecht geheugen  hebben. 'Ze vinden ons Brabants landschap zo mooi, maar wat is er al niet weggevaagd en kaal ‘geschoren’, mede door de ruilverkaveling. Dat men dat niet meer ziet, zegt iets over onze herinnering,' sprak de auteur.
Dat was een bruggetje naar de verdwenen kerktorens  waar het in zijn boek om gaat. Maar dat idee daar een inventarisatie van te maken, kwam van Pierre Rutgers die door de auteur nog even in het zonnetje werd gezet. 

VanLeeuwen:'Toen ik begon 1972 schatte ik het aantal verdwenen kerken op 150, maar het bleken er 450 te zijn die sinds 1800 –dus gezien over twee eeuwen! –verdwenen waren'.
Wies van Leeuwen gaf een inzicht in zijn onderzoek en de vastlegging van verdwenen kerken. Maar op vele plekken hebben die verdwenen kerken ook plaats gemaakt  voor nieuwe prestigieuze gebouwen, een effect van een nieuw elan binnen de rk- kerk’.

En Van Leeuwen besloot: ‘Die verdwenen kerken vormen de contra mal van onze geschiedenis. Want naast het verdwijnen zijn er ook mogelijkheden voor nieuwe bestemming ontstaan Dus dat is ook onze toekomst.’ 

Reactie bisschop Gerard de Korte. 

Bisschop Gerard de Kort relativeerde in zijn aanhef het aantal van 450 omdat er- vanuit kerkelijk perspectief gezien - in de voorbije twee eeuwen ook veel kerken zijn teruggekomen.

Maar De Korte gaf toe dat de kerken als liturgisch centrum niet meer de wind in de zeilen hebben. Daarbij gaf de bisschop wat voorbeelden van nieuwe of herbestemde gebouwen die een dubbele functie hebben gekregen, zoals in Cuijk dat een Multi functioneel gebouw is geworden en in Son wordt na sloop zelfs een nieuwe kerk gebouwd en in Vught krijgt de St.Petrusals  cultureel centrum/bibliotheek een nieuwe functie.  

'Van de 600 kerken in Brabant staat  de helft in het Bossche bisdom. Maar het afstoten is niet meer een zaak die vanuit het bisdom wordt geregeld, maar door de kerkbesturen'. De bisschop  ondersteunde deze stellingname met de insteek, dat kerken ook een stukje vermogen zijn. Bij verkoop kun je het vermogen versterken. Dus je hoopt op een zo hoog mogelijke prijs'. Alleen vroeg de bisschop zich af waarom er  wel financiële steun komt van het Rijk als het om kastelen gaat, maar die bereidwilligheid niet bestaat als het om kerken gaat.

'Eerste exemplaren'
Hierna werden de eerste exemplaren uitgereikt aan bisschop Gerard de Korte en aan de weduwe van Jos van der Ven [voormalig voorzitter van de stichting ABC] Ria van der Ven-van de Boogaard en aan Pierre Rutgers van Buro Buren, Advies en Organisatie.

	Het begrip 'Eerste exemplaar  werd ruim geïnterpreteerd zodanig dat André Stikkers   van Boekhandel Heinen  vervolgens zei, dat achterin de zaal voor gegadigden tegen betaling het derde exemplaar klaar ligt...
-Boven:  Ook een 'eerste exemplaar' ontving Pierre Rutgers van buro Buren, Advies en organisatieen de weduwe van Jos van der Ven, Ria van der Ven-van de Boogaard.  foto's © paul kriele, 20 september 2017. ....................................................................................................,