Op de Markt staan twee huizen met de status ‘Bosch’

Printerversie
Gepubliceerd op: 28-10-2020 | Gewijzigd op: 06-11-2020
Op de Markt staan twee huizen die de status dragen van Bosch. De een ‘Het Huis van Bosch' op Markt 29 en de ander het 'Jeroen Boschhuis' op Markt 61. De een -op nummer 29-  eigendom van de gemeente en gehuurd door het JBAC/De Kring, staat bekend als ‘De Kleine Winst’. Nummer 61 -met de historische naam 't Root Cruys'-  is eigendom van de Bossche mecenas Johannes van Rooij.
...........................
-Hierboven: Het wit gestucte pand met balkons is Markt 61. Dat heeft  de historische naam 't Root Cruys en is eigendom van Johannes van Rooij. Het kreeg van Van Rooij de naam Jeroenboschhuis[-nl]. In dit pereceel heeft Jheronimus Bosch - in zijn huwelijkse staat  1481-1516 -  gewoond en gewerkt.  

-Hieronder: Markt 29 met de historische naam De Roosekrans, later
De Kleine Winst  is eigendom van de gemeente. Jo Timmermans, die in
relatie tot het JBAC het beleid rond de toekomst van dit pand voert, gaf het
de naam 'Huis van Bosch'.  
Jeroen van Aken is daar onder die naam [vermoedelijk op 2 oktober  1453]  geboren. 

‘De Kleine Winst’, waar vader Antonius en zoon Goessen van Aken [Acken] woonden en werkten, wordt- in combinatie met het JBAC- eind 2021/mogelijk begin 2022 een ticket- en afsprakenbureau voor De Kring en infocentrum rond Jeroen Bosch.
De vrij toegankelijke balie van De Kring is gesitueerd op de begane grond en het woonhuismuseum op de eerste etage die dan via een lift bereikbaar is.  


foto's © paul kriele, 20 januari 2015 [onder] en 27 oktober 2020 [boven]. 
......................

Historie van beide panden
Markt 29, [vroeger bekend als De Roosekrans meer recentelijk als De Kleine Winst] was sedert de aankoop door vader Antonius van Aken in 1462 het woonhuis van het gezin van Aken. Antonius had vijf kinderen van wie ook Goessen [*ongeveer rond 1445] schilder was. Vóór die tijd,  -vermoedelijk- op 2 oktober 1453 werd al de ons bekende Jeroen van Aken geboren.
Doctor  Lucas van Dijck heeft indertijd al ontdekt dat  Jeroen van Aken is geboren op het Regenbergserf, het perceel achter de huidige kookwinkel op de hoek St.Jorisstraat-Vughterstraat.

Op nummer 29 was ook het atelier van de van Akens sr. en zoon Goessen. Pas na het huwelijk van Jeroen met Aleid van de Meervenne [1481] richtte Jeroen aan de achterzijde [lichtinval vanuit het Noorden!!] van Markt 61 zijn eigen atelier in.
In het Huis van Bosch, dat door JBAC /De Kring wordt opgezet en ingericht krijgt dan wel de naam ‘Het Huis van Bosch’, maar dan refererend aan de Van Akens.
Financiering
In een bericht van de gemeente [dd.05112020] staat dat aannemer Nico de Bont volgend jaar [..] met de restauratie begint. Wat de financiering betreft verklaart de gemeente nog eens dat, na een tijd van onzekerheid,  alsnog JABC en JB500 € 500.000 hebben toegezegd. en daarvoor garant staan. Beide organsaties /stichtingen hebben hiervoor de stichting Bosch Forever opgericht. Twee jaar geleden [december  2016] bedoeg de aankoop door de gemeente €  730.000. Het JBAC gaat de eerst komende tien jaar per jaar € 37.500 huur betalen.
Het  ontwerp van de restauratie komt van Verlaan en Bouwstra architecten. Samen met installatiebedrijf Kuijpers wordt dat werk uitgevoerd.
zie ook www.denbosch.nl/huis-van-bosch

’t Root Cruys op Markt 61

Markt 61, dat tot  'Jeroen Boschhuis’ werd omgedoopt, is in eigendom van de Bossche mecenas Johannes van Rooij, die aan de achterzijde een kunstgalerie [Loeffplein]heeft ingericht. De naam van het pand, Jeroen Boschhuis klopt wel, omdat in de praktijk Jeroen van Aken, die zich eenmaal beroemd geworden, Jheronimus Bosch is gaan noemen,daar  tussen 1483 en 1515 is gaan wonen en werken.
Van dit pand is alleen nog de kelder het meest authentiek. Maar daar heeft Jeroen niet gewerkt. Van de kamers op de etages heeft geen enkel, door verbouwingen, een herinnering aan de Bossche schilder. Diens atelier bevond zich op de eerste etage, gelegen aan de achterzijde. Die zijde is voor kunstenaars /schilders van belang vanwege de gunstige lichtinval vanuit het Noorden.

De Roosekrans [later De Kleine Winst] op Markt 29, is in eigendom van de gemeente, maar wordt door de stichting Jheronimus Bosch Art Center, steeds in bijna alle gremia vertegenwoordigd door ook mecenas Jo Timmermans, gehuurd.
In het woonhuis Marktzijde herinneren, naast de houten draaitrap en enkele bouwfragmenten, zoals de opslagkelder, maar die diende meer recent [1865] als bakkerij, aan de tijd van de Van Akens . Het pand is met de achtergevel en het dak middel eeuws. Op de eerste verdieping bevindt zich een uniek restant van een diamant -muurschildering, ook uit de tijd van de Van Akens, maar de voorgevel is weer 19e eeuws.

Inconvience d' humeur 
Overigens is er tussen Van Rooij en Timmermans geen sprake van een vriendschappelijk relatie, ook niet zakelijk, ondanks enkele voorstellen van de kant van Van Rooij , die zijn pand al eerder aan de gemeente heeft aangeboden. ‘Ze zijn niet eens komen kijken,’ aldus Van Rooij.

Toekomst Huis van Bosch: ‘Het woonhuismuseum over Jeroen Bosch op de eerste etage van De Kleine Winst wordt niet ingericht met meubeltjes, naar daar komt de inspiratie van Jeroen Bosch met beeld en geluid tot leven,’ sprak voorzitter van De Kring Yvonne Moerman in een toelichting op de ALV van 26 oktober 2020.

Zie voor plannen van De Kring voor museum Kruithuis [vesting-en watermuseum] en Huis van Bosch het artikel dd. 26102020.'Nieuwe toekomst voor de Kring met twee musea erbij..

Financiele kant van de zaak

Markt 61 
Het is uiteraard een gok wat Johannes van Rooij voor zijn pand op Markt 61 [A-locatie] gevraagd zou hebben, maar die verkoopprijs zou eerder tegen de € 2 miljoen dan net boven de € 1 miljoen hebben gelegen. Het pand is in prima staat. Het is aan het JABC [met Timmermans], die de inrichting van het pand voor haar rekening neemt. Daarvoor dient  nog eens een in te schatten bedrag, oplopend naar €1 miljoen te worden berekend. 

Markt 29
Voor het pand Markt 29 [De Kleine Winst] werd  door de gemeente al in augustus 2016  een krediet van € 725.000 gereserveerd. Dat was voor de aankoop, die door wethouder Huib van Olden in november van dat jaar werd gesloten. Tot op heden is al voor onderzoeks- en restauratiekosten een paar ton uitgegeven. De gemeenteraad heeft zich daar nog niet over uitgesproken . 
Gezien de staat van het pand en de vereiste moderne -digitale-  technieken, die bij de inrichting als museum om de hoek komen kijken, komt daar nog eens een bedrag, oplopend naar  € 1 miljoen  bij. Het JBAC/De Kring [zeg Timmermans] hebben de kosten van de inrichting op zich genomen.  

 


Terug naar boven