'huis van bosch' op Markt 29 voor de pers geopend

Printerversie

Gepubliceerd op: 10-03-2022 | Gewijzigd op: 11-03-2022
huis van bosch op Markt 29 voor de pers op donderdag 10 maart 2022 geopend
De lokale pers mocht donderdagmorgen 10 maart 2022 het geheel gerestaureerde en naar Jeroen Bosch ingerichte huis van bosch komen bezoeken. Jo Timmermans gaf aan de groep een interessante uitleg. Maar voor het zover was werd de pers in de oude raadszaal van het stadhuis door betrokken deskundigen geïnformeerd over de totstandkoming en achtergrond van restauratie en inrichting van dat pand op Markt 29, dat bekend stond als De Kleine Winst.
 

. ..Markt 29, beter bekend als De Kleine Winst die als bestemming Huis van Bosch heeft gekregen. Zoi Dimitsas en Micky Huij brengen de jaartallen 1462 [geboortejaar van Jheronimus Bosch aan]. Vanaf 2021 kreeg het de bestemming Huis van Bosch [de familie Van Aken].  In september 2021 brengen Zoi Dimitsas en Micky Huij de letters en data op de gevel aan.  foto © paul kriele, 1 september 2021

.
Het pand  Markt 29 laatstelijk bekend als 'De Kleine Winst', was ruim vijf eeuwen geleden  het woonhuis van de familie Van Aken met onder meer zoon Joen van Aken die zich later, vanwege zijn kunstenaarschap, Jheronimus Bosch is gaan noemen. 

In de oude raadszaal kreeg de lokale pers op donderdagmorgen 10 maart 2022 de achtergronden van de ombouw van Markt 29 als 'De Kleine Winst 'naar 'huis van Bosch' te horen. vlnr Jo en Gerdy Timmermans-Wilbers, Ed en Monique Hoffman-Hollenberg, docent geschiedenis René Kok en bouwhistoricus Erfgoed Ronald Glaudemans. foto © paul kriele, 10 maart 2022.

Wethouder Mike van der Geld sprak in zijn welkom over ‘Wij zijn de stad van Jeroen Bosch’. Nu hebben we eindelijk een fysieke plek om Jeroen Bosch te gedenken en te herdenken. Als scholier van het Jeroen Boschcollege wist ik niet eens wie deze Bosschenaar was, ook al hing de gang van de school vol kopieën van zijn kunstwerken. Het is heel inspirerend dat dit pand ook zo duurzaam is gerestaureerd. Het dient zelfs wereldwijd als voorbeeld voor een aanpak van dergelijk historische panden. Heel belangrijk ook dat deze Bossche schilder stil stond bij pandemieën en oorlogen. Kortom,’ zo besloot Van der Geld moeten we eens op de scholen wat meer over Jeroen Bosch een les over hem gaan geven’.

Van der Geld bedankte de aannemer Nico de Bont en het bouwbureau Bouwstra en Verlaan uit Utrecht voor de zorgvuldige restauratie van Markt 29. De bouwkundige staat liet toen nogal te wensen over .. ‘
Andere partners/uitvoerders waren: VB Erfgoed & architecten, Schildersbedrijf Van Dijk en Technische Installalties Kuijpers.

Over de kosten kon Van der Geld zich vanmorgen nog niet uitlaten omdat het om uiteenlopende posten bestaat. In ieder geval is bekend dat op 11 november 2016 het pand Markt 29 bij notaris Huijbregts werd gekocht door wethouder Huib van Olden namens de gemeente voor € 750.000 exclusief € 50.000 [post overdacht] en kosten tijdelijk beheer en onderhoud. Dus nog buiten de restauratiekosten [tlv de gemeente] en afgezien van de kostbare inrichting [tlv ‘Stichting Jeroen Bosch Centrum].

Oud winkeliers van Kleine Winst: pand na 50 winkeliersschap jaar overdracht aan gemeente
Bij die ceremoniële overdracht bij de notaris waren ook de twee winkeliers van De Kleine Winst Henk Aalderink en Sophie Beentjes aanwezig. Voor hen was het een afsluiting van 50 jaar winkelierschap. Ook een emotioneel moment alleen al omdat zij aanvankelijk niets van die ambtelijk bemoeienis en gedoe moesten hebben.
Pas vanaf dat moment kon met het bouwkundig onderzoek worden begonnen. ’De restauratieperiode heeft twee jaar in beslag genomen, aldus Van der Geld. ‘Dat is gezien het gehele karwei nog behoorlijk kort.’ Het Huis van Bosch gaat op 1 april 2022 open. Maar men kan maar met zes personen tegelijk [per time slot] naar binnen. Een rondleiding duurt 60 minuten. Elke 20 minuten  vertrekt - met een tijdslot van zes personen- een tour van 60 minuten. Dus 18 personen per uur. De toegang is € 10,-.

-Hierboven: Toelichting door museumbeheerder Jo Timmermans [Inzet de zolder van huis van Bosch]. -Hieronder: Bouwhistoricus bij Erfgoed Ronald Glaudemans droeg na vele uren bouwkundig onderzoek de sleutel van 'huis van Bosch' over aan Jo Timmermans. foto's © paul kriele, 10 maart 2022.

Toelichting Jo Timmermans
Daarop gaf Jo Timmermans een toelichting op de betrokkenen bij de realisatie van dit monument. ‘Dat,’ zoals Timmermans zei, ‘een zustermuseum wordt van het Jheronimus Bosch Art Center. In die positie is het ook onderdeel van het Jeroen Boschkwartier met de Sint Jan, Huis73, Zwanenbroedershuis en het Groot Tuighuis. In het Huis van Bosch is dan ook een ticketbalie voor toegang tot een van die panden met daaraan ook een vaartocht over de Binnendieze gekoppeld,’ aldus Timmermans.
Jeroen Boschkenner Ed Hoffman Ed Hoffman die onder meer bekend staat als een kenner van Bosch en de auteur is van ‘Kijken naar Bosch’ gaf een interessante toelichting op de familie van Aken en hun bezigheden/positie.
Hoffman schilderde heel gedetailleerd de levenswijze uit die tijd die bekend staat als de Kleine IJstijd met al zijn armoede, ziekten en andere minder vrolijke zaken.
In die periode werd Joen van Aken [* 1450] geboren. Jheronimus overleed in 1516 en werd vanuit de Sint Jan op 9 augustus 1516 op het Sint Janskerkhof begraven.
Vader Van Aken kocht Markt 29 toen Joen 12 jaar was. In dat huis kreeg de jonge Joen zijn schildersopleiding. Het gezin van Vader Antonius en Aleid bestond uit twee dochters, Catharina en Herberta en drie zonen, Goeswinus, Jan en Joen. De zonen werden allemaal schilder. Hoffman: ’Het huis had maar een stookplaats en er kon ook alleen met turf gestook worden. De voorraad lag op zolder. Aanvoer gebeurde door een nog aanwezig luik en trap aan de voorkant van het huis. De turf bleef ‘s nachts zachtjes smeulen. Glas in de vensters zat er niet. Daarom gingen bij nacht en ontij de luiken dicht. Met andere woorden het gezin ging ’s avonds vroeg naar bed, naakt, maar wel met een muts op,’ vertelt Hoffman boeiend. ‘En tegen elkaar aanliggend..’.
‘Het meest wat we van de Bossche schilder weten komt uit de archieven van de Zwanenbroeders en dan alleen nog dankzij alle rekeningen,’ sprak Hoffman.

Bouwhistoricus Erfgoed Ronald Glaudemans
Ronald Glaudemans, bouwhistoricus van afdleing Erfgoed,heeft uren aan de restauratie besteed. Zoveel en inhoudelijk zo interessant, zei hij tot slot van zijn bijdrage, dat hij er een boek verschijnt  samen met het Jhrtornimus Bosch Art Center. Daarover zal later wel meer bekend worden.

Het pand werd in 2016 door de gemeente in de persoon van wethouder Huib van Olden aangekocht. 'Dat was een niet zo’n gemakkelijk proces,' zegt Glaudemans.
In het onderzoek kwam naar voren dat de kap van het pand 14e eeuws is en de kelder zelfs 13e eeuws. De kap van het achterste gedeelte van het pand is geheel gereconstrueerd omdat het door de eeuwen heen zwaar was aangetast. De oorspronkelijk 16e eeuwse spiltrap is in zijn geheel -gerestaureerd en wel - bewaard gebleven. Om het behoud ervan is er wel aan de rechter buitenzijde een nieuwe trap gezet. In die aanbouw zijn tevens de zonnepanelen geplaatst. De lift bevindt zich binnenin het pand.
‘Pas na het bouwkundig onderzoek konden we met een restauratieplan beginnen,’ aldus Glaudemans. Hij werkte nog op dat toen pas de gemeente tot het besef kwam dat het hier om een hele bijzonder pand betrof.
Ter afronding van zijn betoog droeg Glaudemans de sleutel van Huis van Bosch aan Jo Timmermans over, die het kleinood al glunderend en trots in ontvangst nam.

Achtergrond beheer
De stichting Jheronimus Bosch Centrum heeft de financiële basis gelegd voor het concept en de ontwikkeling van de museale inrichting. Zij exploiteert het museum. Het pand is eigendom van de gemeente die het op haar kosten liet restaureren.

.....................

Jo en Gerdy Timmermans-Wilbers heetten vandaag 10 maart 2022 in het nieuwste Bossche museum welkom aan de pers. Het 'huis van Bosch',  de vroegere winkel 'De Kleine Winst', maar vanaf 1 april 2022 informatiebureau, ontvangstbalie en ticketbureau voor enkele historische panden in de stad waaronder dit 'huis van Bosch'. Daar kunnen toeristen een toer van 60 minuten,van kelder tot zolder, meemaken. Kosten € 10,- . foto © paul kriele, 10 maart 2022.

Na deze ontvangst toog het gezelschap onder leiding van Jo Timmermans, Ed Hoffman en Ronald Glaudemans naar Markt 29 waar gastheer en museumbeheerder Jo Timmermans een tour van 60 minuten door het pand begeleidde. Die tijdsduur geldt straks [vanaf 1 april 2022] ook voor de toeristen die [per tijdsslot] steeds met zes personen maximaal worden toegelaten. Dus drie sessies van 20 minuten per uur. Timmermans rekende uit dat per jaar dan maximaal circa 30.000 personen het museum kunnen bezoeken.
.
Kosten € 10,- maar met combiticket met het Jeroen Bosch Centrum € 15,- . Kinderen van 6 t/m 12 jaar € 5,- . Als combiticket  met het Jeroen Bosch Centrum € 7,50.

Terug naar boven