Bossche Vestingwerken: De beste in Europa

Printerversie

Gepubliceerd op: 24-11-2010 | Gewijzigd op: 24-11-2010
Woensdagmorgen 24 november 2010 is in aanwezigheid van Tom Henkemans [namens de Europese Commisse/ lid van Europa Nostra] en Jan van de Voorde, directeur bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed [Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap] en namens de gemeente de wethouder voor Cultuur Huib van Olden, een plaquette onthuld vanwege de toekenning van de prijs van het beste 'Europese restauratieproject 2010' [op gebied van architectuur, landschap en archeologisch erfgoed].

Die ceremonie gebeurde op Bastion Maria, compleet met toespraken, de onthulling onder de Europese vlag, en aansluitend een boottocht via de Kruisbroedershekel naar Bastion Oranje waar de gasten in het Bastionder een lunch werd aangeboden.

	Links: de locatie aan de Westwal op het pas aangelegde Maria Bastion. Links: de plaquette met tekst European Union Prize For Cultural Heritage [Erfgoed]. Om 11 uur moest vooraf nog even de verhulling van de onthulling plaatsvinden. foto's © paul kriele, 24 november 2010.

toespraak Tom Henkemans
Tom Henkemans van Europa Nostra was blijkbaar vorig jaar aanwezig geweest bij de uitreiking van de Europese Prijs in Istanbul. Daar had hij een gedenkwaardig moment meegemaakt. Zeker toen hij voor Nederland naar voren moest komen bij de Turkse minister voor Cultuur, zo begon het Bestuurslid van Europa Nostra zijn toespraak. Hij had er koude rillingen aan overgehouden. 
Europa Nostra is de organisatie van 47 landen met ruim 400 leden die het Cultureel Erfgoed ondersteunen.
Deze netwerkclub valt onder de paraplu van de  Europese Unie.
Henkelmans kondigde al vast aan dat volgend jaar deze prijsuitreiking in het Amsterdamse Concertgebouw wordt gehouden, al waar dan Placido Domingo tot voorzitter wordt benoemd.
Deze European Nostra Award, waarvan vandaag de plaquette wordt onthuld, is van  alle categorieën. de grootste omdat zij zowel behoud als restauratie omvat.
Henkemans: 'Deze prijs is zeer verdiend omdat er 140 projecten waren die hebben meegedongen.'

Het moment van voorstellen en de toespraken. Vlnr.: Hans Meester van de BAM, Tom Henkemans van Europa Nostra. Dat is de onderafdeling van de organisatie van het Europees Erfgoed. Plaatsvervangend directeur Jan van de Voorde van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, wethouder voor Cultuur Huib van Olden, twee onbekenden, dan Peter van Roosmalen, directeur vestingwerken en Huibert Crijns,  secretaris Kerngroep Vestingwerken van de gemeente. Uiterst rechts: Clemens Bolhaar, directeur van de Brabantse Investerings Maatschappij [BIM].

De onthulling door Tom Henkemans van Europa Nostra en Jan van de Voorde van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed/Ministerie OCen W. Links wethouder voor o.a. Cultuur Huib van Olden. Van de Voorde vindt vestingwerken een absurd probleem. Niet alleen door de weers-, water- en verkeersinvloeden, die je rond het project ervaart, maar je moet ook telkens van bouwplaats verwisselen.   foto's © paul kriele, 24 november 2010.

Henkemans merkte op dat Den Bosch bij een dergelijke toekenning veel baat heeft. Ze zet zich er mee internationaal op de kaart. En dat trekt op zijn beurt belangstelling. Het motto van Europa Nostra is: ' de kracht van het voorbeeld' ,sprak Henkemans tot slot.
Bezuinigingen gerelativeerd
Jan van de Voorde die er als vertegenwoordiger van de Regering, een beetje verlegen bij stond, kon Den Bosch enigszins geruststellen voor wat de naderende bezuinigingen betreft. 
'In het regeeraccoord is duidelijk het accent gelegd op het cultureel erfgoed. De extra gelden die de vorige regering al heeft toegezegd blijven nagenoeg staan. De Rijksdienst [Cultureel Erfgoed]  heeft dan wel haar budget zien verhogen van € 70 naar € 120 miljoen. Maar van die verhoging moeten we wel iets inleveren. Ik hoop u gerust gesteld te hebben,' sprak Van de Voorde die in zijn jaren werkzaam bij de Rijksdienst, achtereenvolgens al vier Bossche wethouders op zijn bureau heeft ontmoet.

Maar bij mijn komst in 2000 werden we geconfronteerd door de aanvraag van een Bossche deputatie. Zij kwam met  een bedrag van € 200 miljoen voor restauratieprojecten, te weten de St.Jan en de vestingwerken. Mijn baas was daarvan  enorm geschrokken: Hoe krijgen we dat in Godsnaam gefinancierd..? vroeg hij zich af. Het geld is er gekomen, maar 
in 2004 kwam er onverwacht nog een impasse. Dankzij burgemeester Rombouts is het restauratietraject voortgezet kunnen worden door een speciale constructie [lening] toe te passen in de financiering, aldus Van de Voorde.

Maar het aspect bezuinigen is wel jammer, omdat ook de volgende generaties het erfgoed moeten kunnen aanschouwen.

	De vaartocht die vanuit de Molenstraat vertrok richting Kruisbroedershekel om - na een intermezzo - bij Bastion Oranje uit te komen voor een lunch in Bastionder.
Confrontatie met oud en nieuw -Boven: Voordat de verhalenvertelster Pauline Seebregts een interessante kijk op de vestingwerken gaf, sprak zij heel subtiel: 'Over twaalf minuten mag u uw mobieltjes weer aanzetten....  '. -Rechts: de lunch na afloop in Bastiononder met o.a. midden voor Hans Meester [BAM[ en Peter van Gurp, bestuurslid van de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch. Links wethouder Huib van Olden. foto's © paul kriele, 24 november 2010.

verhalenvertelster bij kaarslicht Pauline Seebregts
Pauline Seebregts bracht, gezeten op de scheidinhg van twee stadsmuren onderin de Kruisbroedershekel, een mooi verhaal dat de aandacht van de toehoorders bleef trekken.
Zij visualiseerde in haar historisch relaas de vestingwerken en stipte ook het belang aan van het besluit de vestingstatus op te heffen [1874], maar de stadsmuren te handhaven, niet als verdediging, maar om als waterkering te blijven fungeren. 

In haar geromantiseerde vertelling sprak zij met name over de Pieckepoort, die door zijn torentjes een van de mooiste stadspoorten was. Daar omheen hing zij de anecdote van de Bossche poirter Cornelus den Otter die steeds de poortwachters met een verhaal om de tuin wist te leiden en zodoende telkens de stad kon binnentreden.

Maar vanuit gezegdes van vroeger stapte ze over naar het zakengezelschap van deze tijd, zoals ze dacht dat dat de achtergrond was van de gasten die tegenover haar in de boot zaten...
Zij vroeg zich af of het indertijd een goed besluit was geweest om de vestingwerken deels te handhaven.

Terug naar boven