Met Beth Galí een nieuw Stadsgezicht

Gepubliceerd op: 31-05-2002 | Gewijzigd op: 29-10-2008
Beth Galí is de Spaanse architect die door de gemeente ' s-Hertogenbosch in 1998 werd aangetrokken de stad op te fleuren door in het straatprofiel en met het straatmeubilair het interieur van de stad [straten] een eigentijds karakter te geven.

Inleiding
-Beth Galí als ontwerpster gekozen
-Afronding Visstraat
-Commentaar ondernemers
-Straatverlichting: continuïng story
- zie ook herinrichting van de Markt op'Verbeteringen Markt, dd. 2 juli 2008 op Markt
en Markt eerder klaar 25 juni 2008
-----------------
Inleiding:
Aan de Spaanse architect Beth Galí [* Barcelona, 19 april 1950]** werd in 1998 de opdracht verstrekt voor een herinrichting van de Openbare Ruimte.
Galí die al meerdere binnensteden met haar ontwerpen heeft verrijkt, wijzigde het straatprofiel. Zij koos voor een 'on-Nederlandse' plaveisel, ontwierp roestvrij stalen fietsenrekken en een on-orthodoxe straatverlichting.
Steden als Berlijn, Antwerpen en Barcelona , werden ook stedenbouwkundig [revitalisering] door haar in opdracht van het gemeentebestuur aangepakt.

**Noot Beth Galí [* Barcelona, 19 april 1950] studeerde in 1969 af als industrieel ontwerpster en rondde- na een specialisatie op het aspect stedenbouw- in 1982 met succes haar architectenstudie in haar geboorteplaats af.
Zij heeft vele publicaties op haar naam staan, exposities gehouden en erkenningen ontvangen voor haar industriële als wel architectonische ontwerpen. Met name in Barcelona kan men veel van haar werk vinden, maar ook in Girona, Roermond en zelfs in 's-Hertogenbosch. Het betreft vaak huizen en ook utiliteitsbouw en stadskernen.
Bron: Beth Galí, uitgave Museum Het Kruithuis, 1998/Gemeente 's-Hertogenbosch/Nieuwsbrief Bastion Oranje.
Berichten
Weerstand tegen Galí 31 mei 2002.
Onder de Bossche bevolking en specifiek onder enkele vooraanstaanden met een historische achtergrond, rijst verzet tegen het aanwijzen van van Beth Galí als ontwerpster voor een nieuwe Marktbestrating.

De redenen zijn:
1. óf men vindt het wel goed zo..
2. óf de meer beargumenteerde weerstand wijst een zo afwijkende - moderne- invulling als door Galí bedacht, af. Gewezen wordt op de bestratingen van de Kerkstraat en de Hinthamerstraat. Dat is een niet-historisch verantwoorde aanpak.
De weerstand is ook door de redactie van het Brabants Dagblad geventileerd. De krant stuurt aan op een inspraak door de Bosschenaren.
Uit ingezonden brieven blijkt ook het kostenaspect mee te wegen bij de tegenstanders.
In de gemeenteraad zijn de meningen nog verdeeld, zo bleek in een van de commissievergaderingen gehouden op 30 mei 2002.
Het element referendum steekt ook de kop op, maar voor deze vorm van inspraak gaan de fracties nog niet door de knieën.
Beth Galí gaat ook de Markt herinrichten- [Nieuwsbrief Bastion Oranje, 19 mei 2002]
Als een na laatste in de rij komt de herinrichting van de Markt aan de beurt. Aan de Spaanse architect Beth Galí is de opdracht voor een ontwerp verleend. De opzet is een strak plein, van pui tot pui bestraat met graniet en tegels, zonder puthuis en wel met enige meubilair en een waterfontein. De kosten zijn beraamd op 6 miljoen euro. De Parade komt, zodra de nieuwe gemeenteraad het plein autovrij maakt, aan bod.


De Markt zoals die er nu [2001] nog bijligt. Puthuis, paaltjes, trottoirbanden en de vierkante keien zijn gedoemd te verdwijnen.	foto' s © gerard monté, 2001.

Stadsgezicht van Beth Galí.
Den Bosch heeft een nieuw stadsgezicht. Sedert 1993 werkt men al aan een eigentijds aanzien van de binnenstad. Ontwerpster is de Spaanse architect Beth Galí. Behalve dat er een nieuw plaveisel is gelegd, zijn er ook lantaarnpalen, prullenbakken en fietsenrekken geplaatst. De trottoirs in de Vughterstraat en de Kerkstraat bestaan hoofdzakelijk uit graniet. Voor de Hinthamerstraat is naar een steensoort die past bij het oorspronkelijk straatbeeld gekozen. Die keuze, na inspraak gemaakt, had ook met het kostenaspect te maken.

Een nieuw profiel voor de Hooge Steenweg.
foto © Jan-Clemens Lampe, mei 2001.

De op een na laatste ronde 15 april 2001.
Dinsdag 17 april 2001 begint de gemeente met de herinrichting van de Hoge Steenweg. Het straatplaveisel en de inrichting sluiten aan bij Vughterstraat en Orthenstraat. Dat wil zeggen dat visueel en qua inrichting de straat zich van het trottoir onderscheidt. De bedoeling is dat straks de Citybus de route over de Hoge Steenweg volgt.
De oplevering van de straat met nieuw straatmeubilair staat op 1 juni gepland. Dat is net vóór Pinksteren. De warenmarkt verhuist tijdelijk voor deed deel naar het Loeffplein. Na de Hoge Steenweg staan Markt en Parade nog op rol, maar wanneer is nog niet duidelijk.

Officieuse ingebruikneming straten 19 september 2000.
Op 17 september 2000 is door de winkeliers van de Visstraat/Othenstraat het -voorlopig -gereedkomen van de bestrating gevierd. Er moet nog wel wat gebeuren, so wie so ontbreekt nog het straameubilair. Maar ze konden niet langer wachten.
Met kraampjes, muziekoptredens en Omroep Brabant prominent aanwezig was het zondag feest in de binnenstad. Helaas lichtelijk verstoord door wat regen. Maar dankzij allerlei vermaak [Liederfestival en Barbershop festival] mocht dat de pret niet drukken.

Afronding werkzaamheden Visstraat/Orthenstraat augustus 2000.
De Visstraat en het eerste deel van de Orthenstraat zijn kort voor de bouwvakvakantie gereed gekomen Meteen na de grote vakantie pakken de stratenmakers de Orthenstraat en de Hoge Steenweg aan. Dat werk duurt tot november 2000. Voorjaar 2001 wordt de uitvoering hervat. Deze pauze is bedoeld om de drukte van de koopavonden van november en december 2000 te ontwijken.
Tot slot zijn dan nog de Fonteinplein en omliggende kleinere straten aan de beurt en uiteindelijk de Markt, Pensmarkt en de Parade.
Viering: Op zondag 17 september 2000 wordt alvast de ingebruikname van de Visstraat gevierd. De ondernemers hebben voor die dag een klein feestprogramma samengesteld in samenwerking met Omroep Brabant.

De Openbare Bibliotheek in de Hinthamerstraat. Het gaat hier met name om de lantaarnpaal zoals die ook op het Hinthamereind, in de Kerkstraat en in Vughterstraat staan en om de fietsenrekken ontworpen door de Barcelonese architect Beth Galí.

foto © gerard monté, 6 april 1999.

=============================================================
De ondernemers
De-voorbije- werkzaamheden in de Orthenstraat en de Visstraat
De Ondernemersvereniging Hartje Den Bosch is wel gelukkig met de indeling van werkzaamheden in blokken die afgestemd zijn op het druktebeeld in de stad. Maar ze heeft zich druk gemaakt over het ontbreken van speciale routes tijdens de werkzaamheden voor de aan-en afvoer van goederen. De winkels moeten = of het nu overdag is of 's nachts = op bepaalde tijden bereikbaar zijn.
De gemeente die bij navraag onwetend over de aan- en afvoerproblematiek reageert, laat blijken niet aan een oplossing voor het goederenvervoer gedacht te hebben. 'Als je dat aspect alsnog in de opdracht voor de aannemer moet meenemen, werkt dat kostenverhogend voor de gemeenschap,' aldus Van der Miessen. De ondernemers zijn er wel content over dat voor Sinterklaas en Kerst van dit jaar het werk zal zijn afgerond.

Eindelijk akkoord feestverlichting 13 juli 2006.
Na jaren soebatten heeft de stad half november 2006 zijn definitieve feestverlichting. Er waren eerst trubbels over de kosten, want de ondernemers vinden dat die verlichting onder de noemer stadspromotie valt en dus ook de gemeente aan gaat. Daarom rees de typisch Bossche vraag: Wie zal dat betalen? Over die kostenverdeling waren ze het zeven jaar geleden al eens geworden! Ook is gestoeid over het ontwerp: modern, kerstsfeer, of weer traditioneel.
Er is vier jaar geleden geëxperimenteerd met laserstralen in de Hinthamerstraat. Daarop bracht Hartje 's-Hertogenbosch het gemeentekroontje in. Dat idee is gehandhaafd maar wel enigszins gestileerd, aldus de voorzitter van de Stichting Lichtcentrum Ben van de Thillart. Basis van de nieuwe sfeerverlichting vormen de bestaande guirlandes die met gloeilampen zijn uitgerust, maar nu ook van groene slingers worden voorzien. Middenin hangt het -toch wel herkenbare- stadskroontje.
De kosten worden verdeeld: 3/5 de ondernemers en 2 /5 de gemeente. Met de nieuwe verlichting kunnen de winkeliers in sommigen straten, zoals in de Ridderstraat, hun kerstmannen voor goed opbergen.

Straattverlichting: een continuïng story , najaar 2005.
Ook in 2001 in 2002 in 2003 en 2004 ging het niet goed met de straatverlichting. Reden: In 2003 werd er nog met een geheel eigentijdse verlichting geëxperimenteerd. Maar de kostenverdeling leverde nogal wat geredetwist op. Bovendien verlegde de ondernemersvereniging Hartje Den Bosch het effect van de straatverlichting met sinterklaas en de kerst naar het aspect stadspromotie. Om die reden vroegen zij aan de gemeente subsidie aan. Dat is dan wel gelukt, maar nu -in 2005- speelde het feit dat elke winkelier toestemming moet verlenen om aan zijn gevel een bevestiging te maken. In die wir war van eigenaren speelt ook nog het feit dat er winkelketens zijn waar het wat gecompliceerder ligt..

De lantaarnpalen op het Kerkplein zijn door Beth Galíi ontworpen.

foto © paul kriele, 29 augustus 2007.

Wederom afkeuring straatverlichting 10 april 2000.
Dit jaar is het voor de tweede keer dat er geen - overal herkenbare- kerstverlichting in het centrum brandt. Vorig jaar hing er al wel op proef in de Krullart- en Kerkstraat een verlichting ontworpen door de Spaanse architect Beth Galí. Maar dat ontwerp, dat ook voor andere doeleinden kon worden gebruikt, is door de gemeente afgekeurd. De ondernemersvereniging Hartje Den Bosch werd eerst al geconfronteerd met een gemeentelijke blokkade van het gebruik van de kroon met de boompjes, die de stadsverlichting had moeten bekronen.
Voorlopig komt er weer een noodverlichting van slingers. De kosten van het uitstel wil Hartje Den Bosch op de gemeente zien te verhalen.

Terug naar boven