Eerden, Jan van der [berichten]

Gepubliceerd op: 15-02-2008 | Gewijzigd op: 22-11-2009

Jan van der Eerden, bijna tachtig, nog even actief als toen, maar wel in een schakeltje lager.

foto © marc venrooij, 25 mei 2005

Ideeën van VdEerden in artikel Elsevier 15 februari 2008
Nieuw boek in reeks over ontstaan 's-Hertogenbosch / den bosch, 19 december 2006.
Uitreiking Zilveren Anjer - 24 juni 2005
Hoogste lof voor VdEerden/Bergé, 24 mei 2005
cv Jan van der Eerden
Van Comité Binnenstad door fusie naar Beter Bestuur
Link : zie ook Bergé Hein
===================
Ideeën van VdEerden in artikel Elsevier ** 15 februari 2008.
Deze week [zaterdag 16 februari 2008] publiceert Elsevier een nogal populistisch artikel over de door Jan van der Eerden bestudeerde ondergrondse en occulte ideeën van een middel eeuwse stad . Onder de aandacht trekkende titel 'Bossche Da Vinci Code' licht redactrice Laura Tenret de bijzondere krachten toe die in een middel eeuwse stad als Den Bosch spelen en refereert naar de ondergrondse energiestraling, waarbij de Maria-omgang een cruciale rol speelt. Die traditie loopt volgens een bepaald patroon door de stad.
Niet voor niets stond er op een markant punt op de Markt een Puthuis met daarnaast een Mariakapelletje. Over die krachten, het puthuis, kapelletje en de omgang schreef Van der Eerden in 1997 'De stad als spiegel van de kosmos'.* Daarin wordt ook ingegaan op de structuur van een middel eeuwse stad. Vele van dergelijke steden zijn volgens de Duitse professor Klaus Humpert bewust en volgens een bepaalde structuur gebouwd. In een op stapel staand boek gaat de 81-jarige Bossche architect, die in de jaren 70 de stad heeft behoed voor sloop van vele monumenten, daarop nog dieper in.
Van der Eerden is in zijn theorie niet alleen vasthoudend, ook toont hij zich steeds contentieus en kieskeurig wat blijkt uit de kanttekeningen die hij bij het Elsevierartikel plaatste. De 'Hollandse' auteur maakte een slippertje door een alinea uit het omstreden Da Vinciboek 'Het geheim van Zionsburg' op te nemen.

*Publicaties Van der Eerden: 'Het geheim van de Oude Stad' [1985] over de structuur en opbouw van de stad met zijn drie pleinen als protest tegen de bouw van de parkeergarage Wolvenhoek.
-'De stad als spiegel van de kosmos' [1997]
- Aanstaand: ‘Spirituele opgravingen in ’s-Hertogenbosch’ zie hieronder.

**Artikel Elsevier
In zijn boek 'De stad als spiegel van de kosmos' bespreekt vdEerden onder meer de energielijnen die - ondergronds - door de stad lopen. De redactrice Laura Tenret bevestigt dit aan de hand van de structuur van de stadsplattegrond en de Maria-omgang waarvan de route volgens bepaalde lijnen en afmetingen loopt. Elsevier: De auteur ontwaart in die structuren geheime boodschappen en occulte verwijzingen naar verdwenen kennis. In zijn uitleg vormt de draak een beeltenis van energie. Langs dat drakenpad, dat al in Keltische en Chinese culteren voorkwam, stroomt ondergronds energie. En daarmee komt vdE [en met hem de redactrice] bij het omstreden puthuis dat hij om zijn oude betekenis in stand wenste te houden. Het heidense beeld van de draak is de voorloper van het Mariakapelletje dat op die plek heeft gestaaan. Door het puthuis te slopen is de stad haar kracht ontnomen, aldus de Elsevierredactrice, die in dit fragment verwijst naar de mode van spiritualiteit, mediteren en healing-avonden.

Eerder werd vdE al geconfronteerd met een gemeente die niet zorgvuldig met haar monumenten [erfgoed] omgaat. Juist daarin ligt de verdienste van de architect, aldus Elsevier die hier vdE verkeerd citeert. In de jaren 70 zette Bergé en vdE zich in voor het behoud van dat erfgoed [voor Bosschenaren: via Beter Bestuur,pk].
Vanuit dit streven gaat het artikel over op de architectuur van de middeleeuwse stad. Die zouden volgens professor Klaus Humpert volgens een vooruitbedacht patroon zijn gebouwd. [zie aanstaand boek Spirituele opgravingen van VdEerden].

De redactrice eindigt in wat populaire Da Vincitermen. Zij brengt [vanwege dat occulte] de Zwanenbroeders in en haalt niet vdEerden, maar de auteurs van 'Het Geheim van Zionsburg' er bij om haar opmerkingen kracht bij te zetten..... :'Ja er gebeurt meer dan je denkt hier in Den Bosch!', staat er tot slot.

Bossche bladen: voorpublicatie boek Jan van der Eerden 19 december 2006.
Jan van der Eerden is de bekende Bossche architect van restauraties, de idee van een parkeergarage onder de kanaal en zijn strijd voor behoud van de Binnendieze. Recentelijk[1986 en 1997] publiceerde hij over het ontstaan van ’s-Hertogenbosch. In die reeks verschijnt weer een deel waaruit blijkt dat de bouw van de stad christelijk geïnspireerd is. In die filosofie krijgt hij steun van de Duitse emeritus-hoogleraar Klaus Humpert die tal van- middeleeuwse - Duitse steden verklaarde, dat ze bewust door een graaf, hertog of landheer zijn ontworpen en ingedeeld.

Die theorie past Van der Eerden toe op Den Bosch. Aan dat aspect voegt de Bossche architect ook nog een hoofdstuk ‘huizennamen’ toe. Daarin verklaart hij mbv legendes en sagen, dat die namen veel zeggen over wat er acht eeuwen geleden - in relatie tot het katholieke geloof - in de stad is gebeurd.
Aan dit boek ‘Spirituele opgravingen in ’s-Hertogenbosch’ legt de auteur nog de laatste hand, want de idee ervoor ontstond al in 1986. ‘Je ontdekt telkens iets nieuws en voegt dat aan je bestaande manuscript toe. Dat haalt de hele boel weer overhoop. Maar ik pas er voor om een tweede Kuyer te worden, die bij zijn Bossche geschiedschrijving [ihkv Den Bosch 800 jaar] ook van geen ophouden wilde weten,’ aldus de 80-jarige Van der Eerden.

In de nieuwe editie van Bossche Bladen[december 2006] staat onder meer een interview met de architect/schrijver/historicus. En ook worden een Brabantse krant, de beeldenstorm en een landjuweel, waaraan Moyses’ Bosch in 1561 deelnam, belicht.

Uitreiking Zilveren Anjer door Koningin Beatrix - 24 juni 2005
Vrijdag 24 juni 2005 zijn in het Paleis op de Dam persoonlijk door koningin Beatrix aan onder meer Jan van der Eerden en Hein bergé om ‘hun prestatie buiten hun normale arbeid inzake behoud van de Bossche cultuurhistorie’, de zilveren anjer uitgereikt. Dat gebeurde na een toespraak door Eelco Brinkman, de voorzitter van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Brinkman memoreerde prins Bernhard die 65 jaar geleden het fonds stichtte en in 1950 voor het eerst de zilveren anjer uitreikte.

Brinkman zei onder meer: ‘sterker dan de rouw is de wil om de dynamiek die hij aan de Zilveren Anjer heeft verleend, voort te zetten’. Die uitreiking deed koningin Beatrix - na tien jaar haar vader bij de uitreiking begeleid te hebben - voor het eerst. ‘Daarom is dit een bijzondere dag,’ aldus Brinkman. Buiten de verdienste van Bergé voor het behoud van de Binnendieze en de historische structuur van de stad, werd ook Museum Slager en zijn vrijwilligers genoemd. Van architect Van der Eerden werden zijn verdediging van de Brabantse bouwkundige erfenis aangegeven. Ook is aangestipt dat Van der Eerden feitelijk de producer was achter alle acties die het duo Bergé en Van der Eerden hebben opgezet.. ! Uit de toespraak: ‘Een oude miskenning van verdiensten, dat ongemak veroorzaakt , maar die nu pas wordt beloond’. Hiermee werd - ook letterlijk - Van der Eerdens volharding over een periode van 40 jaar aangeduid.


	Koningin Beatrix speldt de anjer op bij Jan van der Eerden. foto's © marc venrooij, 24 juni 2005.

De zitting begon om 11.00 uur en het programma was na de officiële foto en een receptie om 13.00 uur beëindigd.

Hoogste lof voor duo Bergé/ VdEerden 25 mei 2005.
Koningin Beatrix reikt op vrijdag 24 juni 2005 in Paleis op de Dam aan de Bosschenaren en voorvechters van een historische binnenstad - Jan van der Eerden [*1926] en mr. Hein Bergé [*1916] - de Zilveren Anjer uit. Voor deze [bijna] tachtigers is het –uiteindelijk - de ultieme lof die zij voor hun werk ontvangen.
Als politici en ook als privé-personen hebben zij zich ingezet voor het behoud van monumenten. Dat gebeurde via het Comité Binnenstad, later omgezet in de partij Beter Bestuur Dat een tweemansfractie werd eerst nog gecamoufleerd. In dat duo was Berge het gezicht en de woordvoerder, maar Jan van der Eerden deed het voorbereidend en praktische werk, een taak die tot op het moment van ‘een lintje’ ondergewaardeerd is gebleven. Het niet dempen van de Binnendieze en het niet doorsnijden van de binnenstad door verkeerswegen is aan hen te danken. Plannen die in 1969 [aanname Integraal Binnenstadsbeleid] werden ingetrokken. Ook het behoud van de gevelrij aan de Binnenhaven en het in tact laten/ restaureren van meerdere historische panden, is aan de inzet van Jan van der Eerden te danken. Toen Van der Eerden in 1971 een inzinking kreeg, is hun werk gestopt onder het motief, dat hun klus was geklaard, zo vertelt Van der Eerden exclusief aan Bastion Oranje.
Bij de gemeente vroeg het Koninklijk Huis advies aan over de uit te reiken Anjer. Zoals een woordvoerder zegt ondersteunt het College van B&W van harte de onderscheiding die voor de inzet voor het behoud van monumenten wordt toegekend.


Het duo Jan van der Eerden en Hein Bergé, hier tijdens een Boschlogie diner in gelijke stemming, maar in het verleden niet altijd even harmonisch in werkopzet en presentaties.	foto's © gerard monté, 26 mei 2005

De persoon Jan van der Eerden belicht

Jan van der Eerden: architect, politicus en auteur van 'Pleidooi voor 's-Hertogenbosch en -bijna- drie boeken.

foto © marc venrooij 25 mei 2005

Jan van der Eerden werd op 25 november 1926 geboren in de ouderlijke woning aan de St. Jorisstraat 22
Aanvankelijk volgde hij de Bossche r.k. lycea, maar stapte over naar de Mulo waar hij tijdens de oorlog het Mulo A en B diploma haalde. Via die Mulo kwam hij weer op de rijks-Hbs- terecht welke studie in 1946 resulteerde in het Hbs -B diploma.
De dienstplicht riep. Dat aspect heeft zijn aanloop naar een carrière in de bouw verstoord of liever gezegd vertraagd.
In die tussentijd van oproep naar militaire dienst werkte hij bij de Bossche architect H.W. Valk die kantoor hield in het bekende kasteeltje Valk of witte kasteeltje.
Tussendoor, zoals hij zijn loopbaan toelicht, volgde hij MTS-bouwkunde, wat op het niveau lag, van wat nu HTS-bouwkunde heet.

In 1950 legde hij examen af, maar Van der Eerden was nog steeds in afwachting van een oproep voor militaire dienst maar dat zette zich onverwacht om in Buitengewoon dienstplichtig. Die status doorkruiste feitelijk zijn ambitie om Bouwkunde aan de TH in Delft te beginnen.
Het gaf wel ruimte om ook nog een schriftelijke [Engelse] cursus architectuur te volgen waarvoor hij enkele jaren later een certificaat behaalde.Tevens liep hij in 1951 'stage' bij de Parijse architect* Jean Pierre Packet, die gespecialiseerd was in Monumentenzorg.
In de 'periode Valk' kreeg hij nog toebedeeld het opzichterschap van een restauratieproject in Huissen bij Arnhem.
Kort voor hij eind 1956 als architect voor zichzelf begon heeft ie enige tijd bij het bouwbureau van Bata Best gewerkt.
* Noot Jean Pierre Packet: architecte en chef des monument historiques du Gouvernement.

actie Peize
In 1960 betrok hij Verwersstraat 75 , een historisch pand dat ie nu nog bewoont. Dat was de opmaat voor restauratiewerk met opdrachten over het hele land verspreid. Van der Eerden herinnert zich uit die tijd het behoud van een boerderij in Peize bij Groningen [maar provincie Drenthe]. Dat karwei vormde door zijn toedoen het eerste 'beschermde dorpsgezicht' avant la lettre . In die tijd was er nog helemaal geen sprake van beschermde stadsgezichten. Maar dat werk was wel aanleiding voor Monumentenzorg om mij opdrachten toe te spelen, zowel in Drenthe als in Brabant.
actie Zwolle

Ter zijde noemt vdE een actie die hij voerde voor behoud van een groot historisch pand in de binnenstad van Zwolle Die actie was tegen het zere been van de gemeente Zwolle die eerder tegenwerkte. Dat middeleeuwse pand met een barokke verbouwing ligt in de Nieuwstraat 55. Het had een gothische schuilkerk. Het gold zonder meer als een belangrijk monument, maar het moest wijken voor een winkelcentrum. Dat centrum is er gekomen maar de actie van vdEerden had ook succes, dankzij de steun van Monumentenzorg., Het historische pand staat nu nog overeind midden in dat winkelcentrum!

Hein Bergé /Bossche Monumentenzorg
Vanaf 1962 dateert de samenwerking met mr. Hein Bergé. De eerste actie die zij gezamenlijk ondernamen was de strijd tegen de nieuwbouw van een Provinciehuis aan de Zuidwal [locatie Voldersstraatje]. Zij hadden daartoe het Comité Binnenstad opgericht.
We waren maar met zijn tweeën Dat ons comité zo klein was, hielden we verborgen voor de goegemeente. De truuc was dat we Hein Bergé als woordvoerder aanstelden en ik op de achtergrond bleef.** Ik moest het materiaal aanleveren en deed het voorbereidende denkwerk,' zo vertelt vdE 'en dat is altijd zo gebleven.

**VdEerden heeft hier bij de correctie, de regel: '.. En ik al het werk deed' weggehaald.

Pleidooi voor 's-Hertogenbosch
In die periode -vanaf1961 tot op heden was JvdEerden bestuurslid van de Stichting Bossche Monumentenzorg .Deze Bossche Monumentenzorg heeft vdE opgewerkt tot een actiegroep.
In de hoedanigheid van bestuurslid van 's-Hertogenbossche Monumentenzorg schreef hij 'Pleidooi voor 's-Hertogenbosch [1967]. Die publicatie viel erg slecht bij de Gemeente 's-Hertogenbosch, want in de keuze van de afbeeldingen vestigde hij stilzwijgend de aandacht op situaties en gebouwen die werden bedreigd door de sloopneigingen van de gemeente in plaats van alleen maar een pleidooi te houden voor monumentenonderhoud! '
Die publicatie leidde er toe dat vdE geen subsidie meer ontving voor de Stichting- beter gezegd - de actiegroep Bossche Monumentenzorg ... en dat is nog zo!

Beter Bestuur / In de schaduw van Bergé
Vanuit het Comité Binnenstad is de raadsgroepering Beter Bestuur gevormd.
In 1966 is JvdEerden raadslid geworden. 'Dat raadslidmaatschap bracht met zich mee dat ik zitting nam in de commissie Openbare Werken [O.W.] en Ruimtelijke Ordening [R.O]. Die commissie vergaderde in het geheim, dus geen publiek erbij ! Ik verrichtte het voorwerk dat voor ons van belang was. Je begrijpt dat ik na elke vergadering helemaal kapot was. Na die geheime commissie OW en RO nam Hein Bergé het raadswerk over... Daardoor leek het erop alsof Bergé Beter Bestuur was en al het werk alleen deed [..]

Structuurplan 1964
In 1967 heb ik en alternatief Structuurplan opgesteld dat ik betitelde met 'Stadsmurenplan', omdat het een uiteenzetting was van hoe je de stadsmuren kon bewaren. Het was in feite een totaalbeeld van -het behoud van - de hele binnenstad.Dat alternatief Structuurplan is in 1967 in Bouw gepubliceerd, kort na de brochure 'Pleidooi voor 's-Hertogenbosch'.

Bij het verschijnen van het 'Bestemmingsplan Zuidwal' [de exacte naam schiet JvdE niet te binnen] heb ik namens de fractie een alternatief plan gemaakt. Dat gemeentelijke bestemmingsplan kwam in de commissie RO en bestemmingsplannen kreeg ik op mijn bord', vertelt vdE. recapitulerend.
Het voorstel voor die Zuidwal/Beurdsestraat e.o. was de Verwersstroom te dempen en de straten te verleggen en flats te bouwen. Ik heb actie gevoerd teneinde een andere - alternatieve- oplossing te bereiken. Daar zat ook een reconstructie van de Prins Bernhardstraat in. Die zou als hoofdroute minder belangrijk moeten worden gemaakt. door er wat bochten in te brengen. Ook het terugbrengen van de Binnendieze in het straatbeeld had ik erin voorgesteld'.
Van der Eerden: Ik heb er bijna 40 jaar geleden zo'n stampij van gemaakt dat wethouder Van Heykoop zich rot schrok, en het raadsvoorstel terugnam. Sindsdien heb ik vele malen -vorig jaar [2004] nog het laatst - opnieuw naar dat oude plan terugverwezen. Maar wat je bij de huidige reconstructie [mei 2005] ziet, is dat ze de Prins Bernhardstraat als hoofdroute terugbrengen en niet eens een kans geven om de Binnendieze open te leggen.

Bastion Antonie
Ook voor Bastion Antonie gaat hetzelfde verhaal op als voor de Prins Bernhardstraat. Voor het herstel van dit bastion stelde vdE een alternatief plan op. Dat omvatte een reconstructie van het hele bastion met een verlegging van de Van Veldekekade zodat meer ruimte voor het bastion zou ontstaan. Actueel is dat Bastion Antonie [mei 2005] wordt teruggebracht, maar dat gebeurt op zo'n knullige wijze. Wat daar wordt aangelegd noemt vdE 'kunst- en vliegwerk'. 'Ik gruw ervan'.
sloopplannen
Uit het werk dat vdE nog meer verrichtte blijkt dat er veel sloopplannen zijn tegengehouden, zoals de panden in de Sint Jorisstraat, bijgenaamd De twaalf Apostelen. Dat sloopplan kwam in de commissie OW. Daarin kondigde wethouder Van Heykoop onverwacht aan: 'We gaan die panden de volgende week slopen'. VdeE heeft dat plan tegengehouden , maar hij moest er wel wat voor doen. Als ie binnen vijf dagen een koper vond, zou de wethouder het nog eens bekijken.. vdE vond als koper mevrouw de echtgenote van Frans Slager [Meerhout België]. Zij ambieerde die panden voor de vestiging van een Slagermuseum..

Opgemerkt dient te worden dat Bergé zich niet met deze zaak geeft ingelaten. Het verkoopplan door Slager is niet doorgegaan: mevrouw Slager kwam kort erop door een auto-ongeval om het leven, maar de panden zijn toch gered.

Reconstructie Binnenhaven
VdEerden hield in de commissie OW ook de sloop tergen van een aantal panden aan de Brede Haven. Eind jaren 70 heeft Heijmans de gevelrij aan de Brede Haven en Buiten Haven gerestaureerd en deels historiserend nieuw gebouwd.Dat project is uitgevoerd naar het ontwerp van architect Herman Teering, de latere restauratie architect van de Sint Jan.
Ook de panden in de Louwsche Poort bleven, dankzij de inzet van vdE, overeind. Het rentmeestershuis, een pand grenzend aan het Claraklooster werd ondanks de actie van vdE wél gesloopt.
Burgemeester Gerrit van de Ven
Een apart verhaal is de vriendschap met burgemeester Gerrit van de Ven. Op het einde van de loopbaan van Rob Lambooij als burgemeester van de stad startte de sollicitatieprocedure voor een opvolger. Maar alle kandidaten werden door de toenmalige cvdk Kortman afgewezen.

In zijn persoonlijke zoektocht vond Kortman Van de Ven toen burgemeester van Veldhoven, die overigens niet had gesolliciteerd. Toevalligerwijze was JvdE in die tijd in Veldhoven -in opdracht van de gemeente- een historisch pand aan het restaureren. VdE belde Gerrit van de Ven op en vertelde hem in twee uur alles wat er in die stad 's-Hertogenbosch speelde. Uit die kennismaking is een vriendschap gegroeid.
Die informatie was voor Van de Ven van onschatbare waarde. Het betekende voor hem de voedingsbodem voor zijn beleid rond het historisch erfgoed en restaureren. Voor Van de Ven was Jvd E bij binnenkomst in de raad de enige die hij kende. Uit die tijd dateert de vriendschap die tussen beiden is ontstaan.

In de eerste begrotingsvergadering [1967] die ik meemaakte hield ik een betoog over de oprichting van een afdeling Monumentenzorg in 's-Hertogenbosch. Dat voorstel kreeg geen respons. Het gekke was, aldus de analyse van JvdE, dat het Brabants Dagblad er helemaal geen gewag van maakte. En Waarom..? Anders zou alle aandacht van Hein Bergé zijn afgeleid. *zie noot 'Niemand had het in de gaten,' zegt vd E.

* Noot correctie: In de correctie liet JvdE hier weghalen: 'Ik zat er altijd overal naast'. ..

ruzie Brabants Dagblad-gemeente
In het BD schreef volgde Hans Kessens met informatie van JvdE, nauwgezet en uitgebreid over het structuurplan. Over Kessens 'negatieve' benadering - in de zin van sloopplan en futuristische bouwplannen- kreeg hij ruzie met burgemeester Lambooy. Die liet hoofdredacteur Joep Naninck op het matje komen. Over die reprimande raakte Kessens totaal overstuur.
Bouwplan Woudrichem
Maar na een paar maanden verscheen er een paginagroot artikel van Hans Kessens over mijn huis en weer even later over mijn bouwplan in Woudrichem. Ik zie het als een beloning van Hans na dat stilzwijgen over o.a. mijn voorstel voor een afdeling Monumentenzorg in 's-Hertogenbosch.
Dat plan in Woudrichem was een initiatief van de Bond Heemschut. Het bestond uit het terugbouwen van zeven historische huisjes naast de kerk. Daar had ik het schilderij 'Stadsgezicht' van gezien geschilderd door Koekoek. Het was het enige tafereel dat er van bestond. Die historiserende nieuwbouw is als premiewoningen uitgevoerd. Gezeten naast een bomvol bureau met artikelen, documenten en foto's haalt vdE de foto van de situatie in Woudrichem te voorschijn.
Als vervolg hierop reconstrueerde hij de enkele jaren daarvoor gesloopte kerkring in Nieuw Helvoe t met 21 woningwetwoningen en een soortgelijk project in Breille.
inzinking
Na al dat werk, die voorbereidingen, de adviezen, de restauratieprojecten en opdrachten, raakte vdE in 1971 afgeknapt Bovendien werd hij niet gewaardeerd. In de commissie RO en OW maakten ze hem uit voor vuile vis. 'Ik liep al bij de neuroloog en de fysio vanwege mijn zwabberende voet en een hernia.'
Zijn gezondheidssituatie zat hem zo dwars dat ie bij de raadsverkiezingen van1971 tegen Hein Bergé zei er mee te stoppen, waarop Bergé reageerde dat ie het alleen niet zou aankunnen!
De neuroloog had me opgedragen om een maand in het ziekenhuis plat te komen liggen. Een operatie werd daarop uitgesteld ivm met mijn overspannen situatie.' Na een rustperiode en een aantal fysiobehandelingen is ie er weer bovenop gekrabbeld.
'Bergé had laten merken dat ie er ook mee zou stoppen ...'..als jij niet meer meedoet.., dan schei ik er ook mee uit', zei hij. Ik zat met een burn-out. Dat lieten we niet blijken. Naar buiten toe hebben we het voorgesteld alsof we ons doel hadden bereikt..'.

boekenuitgaven
Maar kort erop begon de actie weer. Ik lag na het onderzoek nog in het ziekenhuis, toen Suijkerbuijk de voormalige wethouder voor R.O., met een plan kwam een parkeergarage onder de Parade aan te leggen.Ik plaatste een Ingezonden brief waarin ik ageerde tegen die plannen. Ik had toch genoeg tijd dus het schrijven ging me nog goed af. Die brief was de aanzet voor een boek dat in 1985 verscheen: 'Het geheim van de Oude Stad'. Dat draaide rond het thema van de structuur en opbouw van de stad met zijn drie pleinen. Aan die uitgave was mijn verzet gekoppeld tegen die parkeergarage.

Aanvankelijk vond ik geen uitgever. Dankzij mijn relatie met prof Goudappel, hoogleraar aan de TU in Eindhoven, is er een lobby op gang gekomen. Goudappel wist de medewerking van prof. Schmid, ook aldaar werkzaam, te verkrijgen. In dat netwerk verscheen prof. Van Praag. Deze para-psycholoog was zo enthousiast geworden over mijn manuscript dat uiteindelijk in 'Geheim van de oude stad' een voorwoord van hem is opgenomen.
Ik heb op dat thema verder geborduurd. Twaalf jaar later verscheen 'De stad als spiegel van de kosmos' [1997].

En nu leg ik de laatste hand aan een boek over de spirituele waarden van de stad en alle symboliek daar omheen. Als inspiratiebronnen vond ik tal van uitgaven in de literatuur waarop ik een eigen filosofie bouwde.

Van der Eerden vermoedt dat de stad is ontworpen en niet spontaan is gegroeid aan de meanders van drie rivieren. In die opvatting vond ie steun bij de Duitse hoogleraar Humpert. Deze professor heeft 3.000 middeleeuwse steden bestudeerd. 'vdE:'Deze steden- van tussen 1030 en 1350 -zijn zonder uitzondering bewust, volgens een ontwerp, gesticht en gebouwd. Daar is -ook voor het geval 's-Hertogenbosch - geen twijfel over mogelijk,' zegt vdE stellig.
vdEerden kan nog over veel meer zaken spreken. Zoals daar zijn: de inzet tegen de bouw van een concertzaal onder de Parade en de actie voor het behoud van de geel/zwarte -Bossche -vlag.

Ondertussen ben ik nog actief in de stichting Bossche Monumentenzorg, in de monumentencommissies in Deurne en Gemert en in de boerderijencommissie van Brabants Heem.
Tot voor vorig jaar - 2004- was Jan van der Eerden inleider bij de cursus Boschlogie. Maar door een lichte hartinfarct is hij daar mee gestopt. Ondanks een genezingsproces [medicijnen] heeft ie daar nog last van.

Van Comité Binnenstad door fusie naar Beter Bestuur
Over de oprichting en verloop van deze oppositie, die in de jaren 60 inging tegen de sanering en de miskenning van de monumentenstatus van de binnenstad door het toenmalige College, vertelt Jan vander Eerden [16 januari 2008]. Het Comité Binnenstad werd opgericht door de advocaat mr. Hein Bergé en Jan van der Eerden, architect.

De fractie Beter Bestuur op de dag dat de Jeroen Boschtentoonstelling 16 september 1967 opende in het huidige BAM-gebouw, ofwel het toenmalige Noordbrabants Museum in de Bethaniëstraat.
Vlnr.: het echtpaar Bart en Nettie IJsselstein, het echtpaar Hein en Suze Bergé-Slager, Annemie Van der Eerden-Bom, Monique Trimbos-Wertenbroek, Jan van der Eerden en Theo Trimbos.

foto © frans kuit, 16 september 1967.

Van der Eerden:'Wij beiden hadden niets met politiek te doen. Politiek bewust werden we bij de instorting van de Statenzaal [lang gebruikt als raadzaal]. Naar aanleiding van dat incident [tengevolge van verzakking van muren van de Binnendiez] is de pers bijeengeroepen.
Een van de journalisten van een landelijke krant zei ons: We zitten hier nu wel met zijn allen. We kunnen niet altijd komen opdraven.. Hein Bergé reageerde met: Wat dan?. Journalist: Je moet de politiek ingaan. Waarop Bergé antwoordde: Niemand van de politieke partijen wil ons. Journalist: Dan begin je toch voor jezelf! Dat was het breekpunt. 'Je hebt gelijk,' dachten we en toen is Beter Bestuur opgericht. Die partij ondervond veel tegenwerking van de krant [Brabants Daglad, toen nog Het Huisgezin].

In die jaren werd ook de Jongeren- KVP opgericht omdat de jeugd zich erkend voelde bij de volwassen KVP-ers. Wij als Beter Bestuur kregen bij de verkiezingen 4,5 zetel, waarvan die halve naar de KVP ging. De Jongerpartij behaalde ook vier zetels. Een paar jaar later is daar de fusie uit voortgekomen die leidde tot de oprichting van 'Den Bosch 2000'.
In 1970 is Comité 2000 de verkiezingen ingegaan, afgescheiden, want we voelden ons bij die Jongerengroep niet thuis. Beter Bestuur had de binnenstad als thema en de Jongerenpartij riep: We zijn jong en we willen er ook bijhoren..

Bij de annexatie* van Empel, Engelen, Bokhoven en Meerwijk uitte Jan van der Eerden dat ie compleet op was, overstuur geraakt en een hernia. Ik had een burn-out, vertelt ie Bastion Oranje.

Maar Hein Bergé zei, dat ie niet zonder me kon. Maar bij mij gaf de doorslag te stoppen dat ik merkte dat Hein aspiraties koesterde voor het wethouderschap. Dat interne conflict wilden we niet aan de grote klok hangen. We deelden mee, dat we ons doel bereikt hadden. In feite was ik afgeknapt, aldus JvdEerden in een kort relaas 40 jaar later..
*Annexatie: Officieel per 31 maart 1971 bij de installatie van mr. Gerrit van de Ven als burgemeester van 'Groot Den Bosch'.

Terug naar boven