Auteur JanvdEerden gebruikt boek ook om kritiek te leveren

Gepubliceerd op: 15-11-2012 | Gewijzigd op: 15-11-2012
Jan van der Eerden is de architect en voorvechter van een historisch ongeschonden [monumenten & Binnendieze] binnenstad. Met name in de jaren 60-70 van de vorige eeuw was hij actief zodanig zelfs dat uit de acties van Van der Eerden en diens compaan Hein Bergé, de politieke partij Beter Bestuur voortkwam.
Van der Eerden gebruikt nu nog zijn visie op de stad met het toevoegen van persoonlijke commentaren & /kritiekjes op fouten en mislukkingen -met name bouwkundige- die zich in de voorbije 50 jaar hebben voorgedaan.Ook andere- specifiek Bossche- zaken krijgen een oordeel.


	Jan van der Eerden.	foto's © marc venrooij, 25 mei 2005.

-Voor zijn visie grijpt Van der Eerden regelmatig terug naar de cultuur van de Kelten die hier nog voor de Romeinen waren. Op de plek van de SintJan zou zelfs een Keltisch omphalos zijn opgericht.
Uit die tijd werden later weer rituelen door de r.k. kerk overgenomen.
-Door de stad lopen allerlei magische [energie-] lijnen, die belangrijke punten, zoals de Sint Jan, het puthuis op de Markt, stadspoorten en kapellen met elkaar verbinden. Die energielijnen koppelt Van der Eerden aan de Mariaomgang.

1.Sint Jan de Doper en Sint Jan Evangelist [St.Janskerk] vormen tezamen de patroonheilige van de stad. Van der Eerden veronderstelt dat beiden een persoon zijn geweest met twee gezichten, zoals de Romeinse God Janus.
Dat verklaart weer dat ze gezamenlijk de patronage hebben over de vrijmetselarij. 'Maar, ' zegt de auteur, 'de Bossche afdeling heeft dat niet begrepen en geeft aan haar loge alleen de naam van St.Jan de Evangelist.

2. Drakenfontein
a.Een van de kenmerken van de Kelten waren de kleuren zwart en geel [oorspronkelijk goud].Geel staat voor de oogst en zwart voor de aarde.
De draken op de Drakenfontein voor het Station beelden die keuren uit in de zwarte draken en de gele er boven op,
die hun energie putten uit de moerassige Bossche bodem.. aldus de schrijver.
b. Deze kleuren zijn door de heraldiek overgenomen en keren terug in het Bossche stadswapen en de Brodsies van de eeuwen oude Stadspijpers.

3. Carnaval
Prins Amadeiro komt op carnavalszondag per trein aan op 's-Hertogenbosch Centraal. Het station moet de nieuwe 'Poort van Jeruzalem' symboliseren. Van der Eerden gaat verderop nog dieper in op dat aspect bouwkunde.
De boeren in de omgeving vluchtten als kikkers [foute constatering van vdE.] naar een hoger gelegen donk van het prinsdom. Den Dungen staat volgensRobvdLaar als voorbeeld van het Bossche carnaval en daar zou, zoals later is geconcludeerd, een boerderij verwant met Oetelaar voorkomen.

4. de Nieuwe V&D
Op bladzijde 87bekritiseerd de auteur de nieuwbouw van V&D op de Pensmarkt. Hij vindt de gevelbekleding van de 'nieuwe V&D' een opgefokt showelement. Daar kwamen later ook nog eens enkele panelen naar beneden... Dit bouwwerk getuigt van een naar binnen gekeerde architectuur aldus vdE. .

De Arena: Een niet bij de historie aansluitend complex, zegt Jan van der Eerden.

foto © gerard monté, 17 augustus 2007.

5. Arena en Armada
Even vervreemdend zijn de 'Arena', die een stadshistorie suggereert die hier nooit heeft bestaan en de Armadé gelegen naast een ondiepe badkuip met quasi bollende zeilen en flatgebouwen, die 17e eeuwse oorlogsschepen moeten voorstellen ...Hier wordt onterecht de wijk als binnenstad geproclameerd, waardoor de kwaliteit van de oude stad opnieuw geweld wordt aangedaan, schrijft vdE.

6. Casino
Men was indertijd bang om de schouwburg de naam Casino te doen behouden. vdE:' Die historische naam zou wel eens iets kunnen oproepen van een ongewenst verleden van andere steden, dat moet worden genegeerd omdat de stad nooit een gokparadijs is geweest.. Nu is die naam veranderd in een kreupele zin 'Theater aan de Parade, waarin vreemd genoeg weer wel wordt verwezen maar het verleden van een militair exercitieterrein.'

7. en 8 . De Nieuwe Straat en Café's Parade
De 'Nieuwe straat' heeft voorheen gelopen op de plek van de Hooge Nieuwstraat die doorliep via het Kardinaal van Rossumplein [oude Veemarkt] en via de St. Jozefstraat naar de Parade/Oude Dieze.
VdE vindt dat de loop van deze straat sowieso al is verdwenen door de sloop van de Pijp. Die volksbuurt verdween door de bouw van het Groot Ziekengasthuis in de beginjaren 60.
Verderop is op de plek van de Pedagogische Academie [Kardinaal van Rossumplein] een bankgebouw gekomen waarvan de gevel nog enigszins de rooilijn respecteert.
Maar op de Parade gaat het helemaal mis, aldus vdE. Door een verlegging van de trottoirs tbv de caféterrassen- de grond is aan de horecabazen verkocht -is die strategische 'Nieuwe Straat' op het plein aangetast. Daar zijn bij de Putstraat ook nog eens een tweetal onnatuurlijke bochten gekomen en bomen voor het bisschoppelijk paleis geplant.
Tot slot van dit hoofdstuk [pag. 196] geeft vdE enkele randvoowraardenh aan waaraan een reconstructie van dit historisch hoogwaardig monument ,in zijn visie, moet voldoen.

9. Feestdag van Maria/ de Zwarte Madonna
In dit opzicht gaat de geschiedenis rond de feestdag van de 7e juli volgens vdE ook weer terug naar de cultuur van de Kelten en de Romeinen, die hun goden en godinnen haden. De katholieke traditie heeft daar een voorgeschiedenis liggen. De Kelten vereerden de godin Dana en bij de Romeinen was het de godin van huwelijk, vruchtbaarheid en huiselijkheid Juno .
Dat waren aardmoedergodinnen, waar mogelijk ook een altaarsteen of het gallo-romeinse tempeltje naar verwijst, waarvan de locatie bij de later gebouwde Sint Jan gezocht moet worden.
In ieder geval sloot bij die 7 juli het negendaags festivalaan met de naam 'Nonae Caprotinae', waarvan in onze tijd de noveen rond de Zoete Moeder nog steeds bestaat.

Die Keltische beelden, die naar Moeder Aarde [zwart] verwijzen zijn na de christianisering van de Romeinen wit geschilderd

Voor de commentaren van deskundigen bij de presentatie van het boek 'Een stad vol gulden energie' zie artikel dd. 7 november 2012.

Terug naar boven